طرح پژوهشی
بررسی تطبیقی رمانتیسم در اشعار نادر نادرپور و ابوالقاسم شابّی

عبدالعلی آل بویه ی لنگرودی؛ فریبا مدبری

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 1-27

چکیده
  در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، نوعی نیاز معنوی ، فردی و اجتماعی دست به دست هم دادند و مکتب رمانتیسم را به وجود آوردند. اساس این نهضت ادبی، بر تخیّل فردی و خلاقیّت براساس تخیّل بود و در واقع عکس العملی بود در برابر مکتب کلاسیسم که با زبانی کلیشه‌ای می‌خواست اخلاقی محدود را تعلیم دهد. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیات فارسی ...  بیشتر

طرح پژوهشی
عبدالوهّاب البیّاتی و حافظ شیرازی

احمد پاشازانوس

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 19-27

چکیده
  عبدالوهّاب البیّاتی (متوفای 1999 م) یکی از شاعران بزرگ و نامدار جهان معاصر عرب به حساب می آید. او در بخشی از آثار و سروده های خود تحت تأثیر بزرگان شعر و ادب ایران از جمله ؛ حافظ و خیّام قرار گرفته. در این نوشتار، میزان نفوذ اندیشه ها و افکار عرفانی لسان الغیب در اشعار و افکار عبدالوهّاب البیّاتی مورد بررسی قرار می گیرد، از جمله؛ قصیده «بکائیةً ...  بیشتر

طرح پژوهشی
غربت‌گزینی در شعر بدر شاکر السیاب

مهین حاجی زاده؛ علی فضا مرادی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 45-72

چکیده
  غربت‌گزینی یا اغتراب در معنای عام کلمه، پدیده‌ای است که سـابقه‌ای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغه‌های زندگی بشری بوده است؛ زیرا چه بسیار افرادی که از اجتماعات انسانی گریزان بوده و یا از نحوه‌ی عملکرد حاکمان خود، تنفر داشته‌اند که در هر دو صورت زمینه‌ی پیدایش این پدیده در میان افراد بشری فراهم گردیده است. سابقه‌ی ...  بیشتر

طرح پژوهشی
کاربرد دوگانه (موازی-معکوس)نقاب سندباد در شعر عبدالوهاب البیاتی

علی اصغر حبیبی؛ مجتبى بهروزی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 73-96

چکیده
  شرایط پیچیده ی سیاسی واجتماعی ملت های عرب در دوران معاصر ، در کنار انگیزه های هنری ،باعث شد تا شاعر معاصر برای بیان عواطف و اندیشه های درونی اش به در لفافه سخن راندن گرایش پیدا کند و در این زمینه ، تکنیک نقاب به عنوان والاترین شکل کاربرد نماد و اسطوره یکی از اساسی ترین دستمایه های او محسوب می گردد. در این بین نقاب های مردمی به جهت قرابت ...  بیشتر

طرح پژوهشی
بررسی تطبیقی معمای هستی در اندیشه‌ی عمرخیام نیشابوری و ایلیا ابو ماضی لبنانی بر پایه‌ی مکتب اروپای شرقی

سعید حسام پور؛ حسین کیانی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 97-130

چکیده
  ادبیات تطبیقی دانشی نوین است که که از زمان پیدایش در اروپا و آمریکا، تعریف‌ها و مکتب-های گوناگونی داشته است. این دانش در کشور‌های اروپای شرقی در دهه‌ی شصت مورد توجه قرار گرفت. بر پایه‌ی این مکتب جامعه از یک زیر ساخت و یک روساخت شکل گرفته است. واقعیت‌های اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی زیرساخت و ادبیات و هنر روساخت آن هستند. پژوهش حاضر در ...  بیشتر

طرح پژوهشی
فرهنگ عصر جاهلی در کشاکش ادبای حال و گذشته (با عنایت به مسأله سواد در جاهلیت)

انسیه خزعلی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 131-149

چکیده
  از مسائل مورد اختلاف در میان ادباء، روشنفکران ومورخان معاصر عرب چگونگی فرهنگ و تمدن عرب قبل از اسلام و از جمله موضوعات آن مسأله «بی‌سوادی» و گستره آن در عصر جاهلی است.تمسّک به روایات تاریخی که برخی متناقض با یکدیگر و در برخی دیگر شک و تردید رواست وصول به حقیقت را مشکل می‌نماید همچنانکه استدلال به شعر و ادب جاهلی با وجود نسبت جعل ...  بیشتر

طرح پژوهشی
کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)

سیده اکرم رخشنده نیا؛ کبری روشنفکر؛ خلیل پروینی؛ فردوس آقاگلزاده

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 150-171

چکیده
  داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به ...  بیشتر

طرح پژوهشی
نگاهی اجمالی به سیر تاریخی فکاهه (از عصر جاهلی تا اواخر دوره عبّاسی)

حجت رسولی؛ ندا السادات میرکاظمی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 172-191

چکیده
  مسأله فکاهه در ادبیات عربی از دوران جاهلی به صورت های مختلف مطرح بوده و پیشرفت آن ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه داشته است. در ادبیات عرب از زمان‌های بسیار دور تحت عنوان فکاهه کتاب‌های مختلفی نگاشته شده است که حکایت از وجود این نوع ادبی در زبان عربی دارد. اما اینکه این فن ادبی چه جایگاهی در ادبیات عربی ...  بیشتر

طرح پژوهشی
ویژگیهای علمی تفسیر « المیزان»

عبدالرضا محمد حسین زاده؛ عنایت الله شریف پور

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 192-204

چکیده
  بی تردید تفسیر کم نظیر« المیزان » از بهترین تفاسیری است که برای قرآن مجید نوشته شده است.گرچه شهرت المیزان ،بیشتر به جهت سبک ویژه آن یعنی «تفسیر قرآن به قرآن »میباشد اما باید اقرار نمود ، جامعیت مؤلف دانشمند آن در علوم عقلی و نقلی و افق فکری باز و گسترده وی ،موجب به ظهور رسیدن مشخصه هایی ممتاز و کم بدیل در این تفسیر گردیده که ...  بیشتر

طرح پژوهشی
أعشای تغلبی و أعشای همدان درمقایسه با أعشای کبیر

سید محمد میرحسینی؛ سید فاضل الله بخشی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 205-225

چکیده
  أعشای تغلبی و أعشای همدان در فاصله زمانی نزدیک به أعشای کبیر می زیسته اند ؛ چون او در فنون مختلف شعری طبع آزمایی کرده اند. پس مدح را برای تکسب می گفته اند و هجوشان قبیح و بسیارگزنده می باشد. با توجه به اینکه بیشتر اشعارشان شکل داستانی به خود گرفته از جهت تاریخی حائز اهمیت است چرا که در آنها رویدادها و اتفاقات زمان خودشان و همچنین نام افراد ...  بیشتر

طرح پژوهشی
بررسی تطبیقی داستان فریکسوس از اساطیر یونان و اسماعیل ذبیح الله از قرآن

زینب نوروزی؛ علی رضا اسلام

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 226-242

چکیده
  مقاله ی حاضر، بررسی دو اثر اسطوره ای و مذهبی است که به دو فرهنگ مختلف تعلق دارند؛ ولی از نظر بن مایه ی داستانی شبیه هم هستند. یعنی مقایسه ی داستان فریکسوس از اساطیر یونان باستان و داستان اسماعیل ذبیح الله از قران کریم که این داستان در تورات نیز با اندک تفاوتی آمده است. بافت دو داستان از نظر سیر کلی و اتفاقات و اعمال قهرمانان، نزدیک به ...  بیشتر

طرح پژوهشی
بررسی تطبیقی توصیف ممدوح ومعشوق دردیوان امیرمعزّی وبرخی شاعران عرب

احمدرضا یلمه‌ها

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 243-262

چکیده
  بی‌تردید از میان ادبیات ملل مختلف ، زبان و ادب عرب بیشترین تأثیر را بر زبان و ادبیات فارسی گذاشته است . این اثرگذاری در ابعاد و زمینه‌های مختلف از جمله به کارگیری واژه‌ها ، اصطلاحات ، اسلوب ، قالبها ، مضامین و موضوعات شعری و غیره است. این موضوع از همان قرون اولیه موجب ترغیب شاعران ایرانی به مطالعۀ ادبیات عرب شد . به طوری که تتبع در دواوین ...  بیشتر