کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)

رخشنده نیا, سیده اکرم; روشنفکر, کبری; پروینی, خلیل; آقاگلزاده, فردوس

نوع مقاله : طرح پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای دانشگاه تربیت مدرس

² استادیار دانشگاه تربیت مدرس

³ دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می‌خواند.
یکی از این پیامبران که از گذشته و در دواوین بسیاری از شاعران به عنوان نماد مورد استفاده قرارگرفته است، شخصیت نبی بزرگوار اسلام ،حضرت محمد(ص) می‌باشد.ایشان در شعر معاصر عربی نیز مورد توجه و اهتمام شاعران معاصر عرب بوده اند و در قالب و نمادهای مختلف از جمله عظمت انسان عربی ، وحدت و مقاومت کارکرد معاصر یافته اند.
این مقاله برآن است که با روش توصیفی – تحلیلی، کارکرد نمادین شخصیت پیامبر(ص) را در دیوان (7)شاعر معاصر عرب مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Prophet’s Symbolic Function in contemporary Arabic Poetry (with an Emphasis on the Seven Divines of Well-Known Arab Poets)

نویسندگان [English]

. . ¹
. . ²
. . ³
. . ³

چکیده [English]

Stories of prophets are an interdisciplinary subject for it has been the theme of many ancient and modern arts. The arts and sciences such as literature both in prose and poetic form, film industry, sculpture, theatre, painting, theology, sociology, and psychology have not neglected to address this particular issue. Prophets as holy characters have drawn people’s attention and their distinct characteristics urges the addressee to praise and follow. One of the prophets who has been the subject of many divines is Mohammad “peace be upon him”. The prophet has also been praised by contemporary Arab poets as various symbols of the glory of the Arab, unity and resistance. Through a descriptive- analytic approach, the paper probes into the prophet’s symbolic functions within seven divine of contemporary Arab poets

کلیدواژه‌ها [English]

Arabic contemporary poetry
Symbol
Story of prophets
Characteristics of the prophet

مراجع

ابن منظور، الإفریقی.(ابوالفضل جمال الدین،محمد بن مکرم ). ( 1405 ق، ).«لسان العرب»، قم :منشورات أدب الحوزة،ط1.

2 -انوری، حسن.( 1381ش ).«فرهنگ بزرگ سخن»، تهران: انتشارات سخن،چاپ اول.

3- بسیسو،عبد الرحمن.(1999).«قصیدة القناع فی الشعر العربی المعاصر»،بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر،ط1.

4- بن حمد بن هاشل الحسینی، راشد.( 2004).«البنی الأسلوبیة فی النص الشعری»، لندن: دارالحکمة ،ط1.

5 - حاوی، خلیل.(1993).«دیوان خلیل حاوی»، بیروت:دارالعودة،ط2.

6- حلاوی، یوسف.( 1994).«الأسطورة فی الشعر العربی المعاصر»، بیروت:دارالآداب،ط1.

7- داوود، أنس.( 1984).«الأسطورة فی الشعر العربی الحدیث»، قاهره : دارالمعارف، ط 3.

8- درویش ،محمود.( 2000).«الأعمال الشعریة الکاملة»، بغداد: دارالحریة، ط2.

9- زین الدین، ثائر.(1999).«ابوالطیب المتنبی فی الشعر العربی المعاصر»،، دمشق: اتحاد الکتاب العرب،ط1.

10- سویدان، سامی. (2002). «بدر شاکر السیاب وریادة التجدید فی الشعر العربی الحدیث»، بیروت:دارالآداب، ،ط1.

11 -السیاب، بدر شاکر.( 2005). «الأعمال الشعریة الکاملة»، ج2،بیروت: دارالعودة،ط1.

12-عباس، احسان.(1986).«اتجاهات الشعرالعربی المعاصر»، بیروت: المؤسسة العربیة اللدراسات و النشر،ط1.

13-عبد الصبور، صلاح.(1981). «الإبحار فی الذاکرة»، بیروت: دارالشروق، ط2.

14-عبد الصبور، صلاح .(1988).« الأعمال الشعریة الکاملة»، ج1و2، بیروت: دارالعودة،ط1.

15-عشری زاید، علی.( 1997).«استدعاء الشخصیات الثراثیة فی الشعرالعربی المعاصر»، قاهره: دارالفکر العربی،ط2.

16-عوض، ریتا.(1983).«خلیل حاوی»، بیروت:المؤسسةالعربیة للدراسات،ط1.

17-عوین، احمد.(2010).«اتجاهات الشعرالعربی الحدیث و المعاصر»، اسکندریة:دارالوفاء،ط1.

18-الغذامی ،عبدالله .(2006).«تشریح النص»، الدارالبیضاء: المرکز الثقافی العربی، ط2.

19 -غنیم،‌غسان.(2001).«الرمز فی الشعرالفلسطینی الحدیث والمعاصر»، دمشق: دارالعائدی للنشر، ط1.

20-فیروزآ‎بادی، مجدالدین .(1412 ق).«القاموس المحیط»، ج2، بیروت: دار إحیاء التراث العربی،ط1.

21- القاسم، سمیح.(2004).«الأعمال الشعریة الکاملة »،ج1، بیروت: دارالعودة،ط1.

22- قبانی، نزار.(1983).«الأعمال الشعریة الکاملة»، ج1، بیروت: منشورات نزار قبانی، ط2.

23-محمد فتوح، احمد.(1984).«الرمز والرمزیة فی الشعر المعاصر»، قاهره: دارالمعارف، ط3.

24-مجاهد، احمد،( 1998).«اشکال التناص الشعری». مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب،ط1.

25 - مجیب المصری،حسین .( 2005).«الإسراء والمعراج فی الشعر العربی والفارسی والترکی والأردی»، قاهره:الدار الثقافیة للنشر،ط1.

26-الملائکة، نازک.( 2008).«الأعمال الشعریة الکاملة»، ج1، بیروت: دارالعودة،ط1.

27- الملائکة، نازک.( 1998).« لا یغیرُ ألوانَه البحرُ»، قاهره: آفاق الکتابة،ط1.

28 -موریه، س.(2003).«الشعر العربی الحدیث، تطوروأشکاله وموضوعاته بتأثیر الأدب الغربی»، قاهره:دارغریب،ط1.

29-یوسف بقاعى، ایمان.(1995).«نازک الملائکة والتغیرات الزمنیة»، بیروت: دارالکتب العلمیة،ط1.

30 - یوسف شهاب،اسامة.( 2000).«الحرکة الشعریة النسویة فی فلسطین و الاردن»، عمان، وزارة الثفافة،ط1.

یونس، جمال.( 1991).«لغة الشعرعند سمیح القاسم»، دمشق: مؤسسة النوری،ط1.

لسان مبین

کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3
خرداد 1390
صفحه 150-171

کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3خرداد 1390صفحه 150-171

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3
خرداد 1390
صفحه 150-171