بررسی تطبیقی رمانتیسم در اشعار نادر نادرپور و ابوالقاسم شابّی

آل بویه ی لنگرودی, عبدالعلی; مدبری, فریبا

نوع مقاله : طرح پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

² کارشناس ارشد ادبیات تطبیقی

چکیده

در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، نوعی نیاز معنوی ، فردی و اجتماعی دست به دست هم دادند و مکتب رمانتیسم را به وجود آوردند. اساس این نهضت ادبی، بر تخیّل فردی و خلاقیّت براساس تخیّل بود و در واقع عکس العملی بود در برابر مکتب کلاسیسم که با زبانی کلیشه‌ای می‌خواست اخلاقی محدود را تعلیم دهد. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیات فارسی و عربی زمینه های مشترک زیادی ندارد. ولی همگونی های زیادی میان پیروان این مکتب ادبی در فارسی و عربی به چشم می خورد. از میان ویژگی هایی که برای شعر رمانتیک برشمرده اند، گمنامی و تنهایی، پناه بردن به خاطرات گذشته ، سفر اندیشه های عصیانگرانه علیه معشوق و اعتراض به ناهنجاریهای جامعه و طبیعت و تداعی در شعر نادرپور وضوح بیشتری دارد؛ و در شعر شابّی ، شور و نشاط و عشق به زندگی ، مشارکت با وجدان جمعی ، نگرانی از سرنوشت مردم، امید به آینده روشن و خوش بینی، بیشتر جلوه گری می کند.
در این جستار، با روش کتابخانه‌ای و سندکاوی، ضمن نگاهی کوتاه به مکتب رمانتیسم در ادب عربی و فارسی، سعی شده تا که اشعار رمانتیک دو شاعر معاصر عرب و ایرانی، ابوالقاسم شابی(1909-1934م) و نادر نادرپور، (1307-1374ش )که هر یک به نوعی نماینده‌ی مکتب رمانتیسم در دوره‌ی خود بوده اند، بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Romanticism in Nader Naderpoor and Abulghasem Shabi’s Poetry

نویسندگان [English]

. . ¹
. . ²

چکیده [English]

The individual, spiritual, and social needs of man during late 18th and early 19th century let to the formation of Romanticism. The foundation of this movement was based on individual imagination and creativity; it was in fact a response to the Classicism which aimed to teach bounds of ethics by means of cliché language. The present research is based on library sources and documents analysis. In addition to the brief account of Romanticism in Arabic and Persian literature, the poetries of the two representatives of this school Abulghasem Shabi (1909-1934), and Nader Naderpoor (1929-1995) are also taken into consideration.

کلیدواژه‌ها [English]

Shabi
Naderpoor
Romanticism
Persian and Arabic contemporary poetry

مراجع

الف- کتابهای فارسی

1- تسلیمی، علی.(1383ش). «گزارههایی در ادبیات معاصر ایران (شعر)»، تهران: اختران.

2- جعفری، مسعود.(1377 ش).«سیر رمانتیسم در اروپا»، تهران: مرکز.

3- ده بزرگی، غلامحسین.(1387ش).«تاریخ تحلیلی شعر نو»، ج 4، تهران: نشر مرکز، چاپ چهارم.

4- زرقانی، سید مهدی.(1383 ش).« چشم انداز شعر معاصر ایران»، تهران: ثالث.

5- زرین کوب، حمید. (1385ش). «چشم انداز شعر نو»،تهران: توس.

6- سلحشور، یزدان.(1380ش). «در آینه نقد و بررسی شعر نادر نادرپور»، تهران: مروارید.

7- سید حسینی، رضا. (1381ش).«مکتب های ادبی»، تهران: نگاه.

8- شفیعی کدکنی، محمّدرضا.( 1380ش).« شعر معاصر عرب»، تهران: سخن.

9- ــــــ ، ــــــــــ .(1380ش) ،« ادوار شعر فارسی»، تهران: سخن.

10- شمس لنگرودی، محمّدتقی لاهیجی.( 1370ش)،« تاریخ تحلیلی شعر نو»، ج2، تهران: مرکز.

11- شمس لنگرودی، محمّدتقی لاهیجی.( 1377ش)،« تاریخ تحلیلی شعر نو»، ج4، تهران: مرکز.

12- صبور، داریوش.(1377ش).«فرهنگ شاعران و نویسندگان معاصر سخن»، تحت نظر : حسن انوری، تهران: سخن، چاپ: اول.

13- کلیاشتورینا، ورا . ب .(1356ش)، «شعر نو در ایران، همایونتاج طباطبایی»، تهران: نگاه.

14- عیدگاه طرقبهای، وحید.(1388ش). «کهن دیارا (نقد و تحلیل اشعار نادر نادرپور)»، تهران: سخن.

15- نادرپور، نادر. (1337ش). «شعر انگور»، تهران: مروارید.

16- ـــــــــ، ــــــ . (1339ش). «سرمهی خورشید»، تهران: مروارید.

17- ـــــــــ، ــــــ . (1356ش).«الف، گیاه و سنگ نه، آتش»، تهران: مروارید.

18- ـــــــــ، ــــــ . (1356ش). «ب، از آسمان تا ریسمان»، تهران: مروارید.

19- ــــــــ، ــــــ . (1356 ش).«ج، شام بازپسین»، تهران: مروارید.

20- ــــــــ، ــــــ . (1382ش)، «مجموعه اشعار»، تهران: نگاه، چاپ دوّم.

ب - کتابهای عربی

21- ابن عاشور، محمد الفاضل.(1956م). «رائد الشعر الحدیث»، القاهرة: دارالمعارف، ط1.

22- الأبیاری، فتحی.(بی تا). «اٌدباﺆنا و الحبّ »، قاهرة: دارالمعارف،ط 1.

23- اسماعیل، عزّالدین. (2006م). «الاعمال الشعریة الکاملة فی دیوان الشابی»، بیروت: دارالعوده.

24- الاصفر، عبدالرزاق.(2001م).«المذاهب الادبیة»، دمشق :منشورات إتّحادالکتاب العرب.

25- الایوبی، یاسین.(1984م). «مذاهب الادب؛ معالم و انعکاسات»، بیروت: دارالعلم للملایین، ط2.

26- ترحینی، فایز.(1995م). «الادب، انواع و مذاهب»، بیروت: دارالنخیل، ط 1.

27- الجیده، عبدالحمید.(1980م). «الاتجاهات الجدیده فی الشعر العربی المعاصر»، بیروت: موسسه نوفل، ط1.

28- الجیّوسی، سلمی الخضراء. (2007م).« الإتّجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث»، ترجمه: عبدالواحد لؤلؤه، بیروت: دراسات الوحدة العربیة.

29- الحاوی، ابراهیم ، (1984م). « حرکة النقد الحدیث و المعاصر فی الشعر العربی»، بیروت: موسسة الرسالة،ط 1.

30- الحاوی ایلیاء. (1998م).« الرومنسیة فی الشعر العربی و الغربی»، بیروت: دارالثقافة، ط 3.

31- الخفاجی،عبدالمنعم.(1956م).«الشعراءالمعاصرین»،قاهرة:المطبعةالمنیری، ط1.

32- ____،_____ .(1953م). «رائد الشعر الحدیث»، القاهرة:دارالمعارف، ط1.

33- درویش، حسن. (1991 م). «النقد الادبی الحدیث، »، قاهره: مکتبةالنهضة المصریة،الطبعة الثانیة.

34- الساعدی، حاتم. (1379ش). «إتّجاهات الشعر العربی الحدیث»، قم:ستاره.

35- الدسوقی، عمر.(1967م).«فی الادب الحدیث»، ج 2و1، القاهرة: دارالفکر العربی، ط1.

36- زغلول سلام، محمد.(1981م).«النقد الادبی الحدیث»، اسکندریه:دارمنشأة، ط1.

37- الشابی، ابوالقاسم. (2008م).« الأغانی»، تحقیق: صلاح الدّین الهواری، بیروت: دار و مکتبة الهلال.

38- الشابی، ابوالقاسم.(1993م).«دیوان و رسائله»، تحقیق: مجید طراد،بیروت: دار الکتاب العربی.

39- شکری، غالی.(1984م). «معانی التّجاوز فی الشعر الشابی»، تونس: الدار التونسیّه.

40- شراره، عبدالطلیف. (1984م). «معارک ادبیة؛ قدیمةو معاصرة»، بیروت: دارالعلم للملایین، ط1.

41- شکیب انصاری، محمود. (1376ش). «تطوّر الأدب العربی المعاصر»، اهواز: دانشگاه شهید چمران، ط1.

42- ضیف، شوقی. (1996م).« دراسات فی الشعر العربی المعاصر »، قاهرة: دارالمعارف، الطبعة السابعة.

43- الفاخوری،حنّا.(1996م). «تاریخ الادب فی المغرب العربی»، بیروت: دارالجیل، ط1.

44- غنیمی، هلال محمد.(1973م).«النقد الادبی الحدیث»، بیروت: دارالثقافة، ط 3.

45- __، _______ .( بی تا).« الرومنتیکیة»، القاهرة: نهضة مصرللطباعة و النشر و التوزیع، لاطا.

46- قبش ، احمد.(1980م).«تاریخ الشعرالعربی الحدیث»، دمشق: موسسة النوری.ط1.

47- مندور، محمد. (بی تا).« فی الادب و النقد»، قاهرة:نهضة مصرللطباعة.

48- النقاش، رجاء. (1962م). « ابوالقاسم الشابّی؛ شاعر الحّب و الثورة»، القاهرة: المطبعة المصریة، ط1.

49- ودیع، امین دیب. (1995م).« الشعر العربی فی المهجرالامریکی»، بیروت: دارالریحانی،ط1.

لسان مبین

بررسی تطبیقی رمانتیسم در اشعار نادر نادرپور و ابوالقاسم شابّی

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3
خرداد 1390
صفحه 1-27

بررسی تطبیقی رمانتیسم در اشعار نادر نادرپور و ابوالقاسم شابّی

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3خرداد 1390صفحه 1-27

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3
خرداد 1390
صفحه 1-27