نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمدرضا نجاریان

استادیار دانشگاه یزد

چکیده

      ابوالحسن محمّدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دوره­ی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است. اشعار لامعى در وصف طبیعت و مدح بزرگان عصر خویش را بحقیقت می توان گلچینی از سه دیوان فرخی و عنصری و منوچهری دانست. تشبیهات گوناگون و اوصاف او از بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت ،خواننده را به یاد منوچهری می اندازد؛  اما جرات او در به کاربردن لغات مهجور عربی در برخی از قصاید از منوچهری نیز بیشتر است. او در مدح ابوالحسن علی بن محمد لامیه ای  56  بیتی  سروده که تا حدی شبیه لامیه­ی معلقه­ی امرؤالقیس با 82 بیت  است. ساختار کلى قصیده­ی لامعی؛ همچون شاعر جاهلى با ایستادن بر اطلال و آثار خانه­ی محبوب و گریستن شروع شده و پس از  تغنی به یاد روزگاران خوش  و گریستن بر رنج فراق و حسرت ایّام وصال، قصد رحیل می کند و در  نهایت، به مدح ممدوح  می پردازد.
       از آنجا که معلقه­ی امرؤالقیس  دارای سه بخش اساسی است: توقف شاعر بر اطلال و آثار خانه­ی محبوب و یاد ایام وصال و گریستن او، وصف ماجراهای عاشقانه­ی خود مخصوصاً در روز دارة جلجل و وصف آنچه به هنگام آوارگی و بی خانمانی دیده است ،نگارنده سعی دارد تا در این مقاله اشعار لامعی  را از نظر ساختار و مضمون و تصویر با معلقه­ی امرؤالقیس مقایسه نماید و وجوه تشابه و تفارق آنها را تبیین کند.

کلیدواژه‌ها

• لامعی
• امرؤالقیس
• ادبیات تطبیقی
• قصیده
• ساختار
• مضمون
• تصویر

عنوان مقاله [English]

The Effect of Emra-al-Qeys's Moallaqeh on Lameie's poems

نویسنده [English]

• . .

چکیده [English]

Abol-Hasan Mohammad Ibn Ismail Lameie Gorgani, who lived in the mid-5^th century, is one of well-known poets that his works are based on the style practiced in early Ghaznavid dynasty. Some of his poems are a response to the odes of that period. His poems describe nature or eulogize the elite of his time may be, indeed, considered as an imitated amalgam of Farrokhi, Onsori and Manouchehri's anthologies. The reader reminds Manouchehri's works by his metaphorical descriptions of deserts, horses and other manifestations of nature. However, he outdared Manouchehri in using obsolete Arabic words in some of his odes. Lameie has composed 56 couplets in the honor of Abol-Hasan Ali-Ibn Mohammd Lamiehi. These verses are somewhat like Emra-al-Qeys's Moallaqheh with 82 couplets. Structure of his odes like a vulgar poet who moaning over the relics of his beloved's deserted home, goes on by singing in the memory of good old days while shedding tears of regret for missing his beloved and ends in taking a leave with a final eulogy. Emra-al-Qeys's Moallaqheh being composed of these three basic parts too, namely standing on the relics of the beloved's home while wailing, telling love stories especially on Darat Joljol day and describing his experience of vagrancy. The present article aims at the structure, theme and imagery of Lamei's poems in comparison and contrast with Emra-al-Qeys's Moallaqheh.

کلیدواژه‌ها [English]

• Lameie
• Emra-al-Qeys
• Comparative Literature
• Odes
• Structure
• Theme
• Images