نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2 زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
3 دانشجوی دکتری دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
دستیابی به شناختی سنجش‌پذیر از هویّت، همواره از دغدغه‌های بنیادین علوم شناختی بوده است. امروزه با پیچیدگی‌‌های ذهنی و رفتاری انسان معاصر، کاوش‌های هویّت‌شناسانه به مسئله‌ای فراگیر در انسان‌شناسی تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که رویکردهای مختلفی را ذیل "هویّت و انواع آن" به ظهور رسانده است. در این میان، روانشناسی به نام «جیمز مارسیا»، در ادامۀ دیدگاه «اریکسون» دربارۀ هویّت، با طرح دو متغیر "تجربۀ بحران" و "تعهدپذیری"، چهار وضعیت عملیاتی از هویّت دسته‌بندی می‌کند که عبارتند از: هویّت پراکنده، زودرس، ناتمام و موفق. در تئوری او که به "پایگاههای هویّت" مشهور است، هر یک از این مراحل، بر حسب برخورداری از عوامل تعیین‌کنندۀ "بحران" و"تعهد" از هم تمییز می‌‌یابند؛ رویکردی که با تحلیل رفتاری کنش‌ها و نگره‌ها، ظرفیت مناسبی را برای رمان‌پژوهان در دستیابی به درکی روان‌شناختی از هویّت فراهم ساخته است. پژوهش حاضر می‌کوشد با بهره‌جویی از مؤلفه‌های این رویکرد روان‌شناختی، هویّت‌یابی و نحوۀ دستیابی به آن را در رمان أزهر جرجیس به نام «النُوم فی حَقْلِ الکَرْز» که سوژه‌های انطباق‌پذیری با دیدگاه حاضر دارد، بررسی کند. از جمله دستاوردهای این جستار که به‌صورت توصیفی تحلیلی فراهم آمده، ارتباط دوسویه و ناگسستنی مکان و فرد در پیشروی یا رکود و پسروی در پایگاههای هویّتی مارسیا است؛ مقوله‌ای که نویسنده با روایتی چندلایه از جایگاه قهرمان داستانش در شهرهایی چون بغداد و اُسلو بر آن صحّه می‌گذارد. از دیگر نتایج قابل‌توجه، هم‌سویی خطوط چهارگانۀ داستان و پایگاههای هویّت مارسیا در تعداد شمارگان است که توجه ارادی نویسنده به این رویکرد را به شکل جدی‌تر تقویت بخشیده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Psychological exploration of identity in Azhar Jirjees''''s novel "Sleep in the Cherry Orchard" based on James Marcia''''s theory
نویسندگان [English]
- HASAN ESMAILZADE 1
- parviz ahmadzadeh, 2
- Amir Farhangdust 3
1 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.
2 Arabic Language and Literature, Azarbaijan Shahid Madani University,Tabriz, Iran
3 Azarbaijan Shahid Madani University
چکیده [English]
Achieving measurable knowledge of identity has always been one of the fundamental concerns of cognitive science. Today, with the mental and behavioral complexities of contemporary man, identity research has become a comprehensive issue in anthropology; So that it has brought different approaches under “identity and its types”. In the meantime, the psychologist named “James Marcia”, continuing Erikson''s view on identity, by proposing two variables "crisis experience" and "commitment", categorizes four operational states of identity which are: diffusion, foreclosure, moratorium, and successful. In his theory, which is known as "bases of identity", each of these stages is distinguished based on having the determining factors of “crisis” and “commitment”. An approach that, with the behavioral analysis of actions and attitudes, has provided a suitable capacity for novel researchers to achieve a psychological understanding of identity. The current research tries to use the components of this psychological approach to investigate identification and how to achieve it in the novel of Azhar Jirjees called “Sleep in the Cherry Orchard” which has subjects that are compatible with the current point of view. One of the achievements of this research, which is provided in a descriptive-analytical manner, is the two-way and inseparable relationship between place and person in the face of stagnation, backwardness or regression in Marcia''s identity status; A category that the author confirms with a multi-layered narrative of the status of his protagonist in cities such as Baghdad and Oslo.
کلیدواژه‌ها [English]
- : Identity bases
- James Marcia
- Azhar Jerjis
- Al-Noum fi Haqhl Alkarz novel
Extended Abstract
Goals: Identity is becoming such an important issue in cognitive sciences because it is viewed as a challenge and concern in the modern social world. This concern led the Canadian psychologist James Marcia to follow Eric Erickson’s efforts on identity to provide a perspective that turned identity into a traceable, applied, and measurable category. He used his keywords, i.e., exploration, the experience of crisis, and commitment, to categorize four identity statuses: "identity diffusion, identity foreclosure, identity moratorium, and identity achievement” (Farhoudi & Piri, 2020, 113). Here, “crisis is defined as a period of identity development in which people explore the identities of others.” Most researchers use the term “discovery” than “crisis.” Commitment also refers to personal investment to achieve the intended identity” (Santrak, 2020:232). According to Marcia’s applied plan that led to a scale of “Ego identity,” the tested domains included occupation, religion, and politics (Marcia, 1966:551555). The present study uses the components of this psychological approach to investigate identification and its manner of achievement in the Al-Noam Fi Al-Haghl Al-Karz novel, whose subjects correspond to the current approach. This will help achieve identity in this new Arabic novel more concretely.
Materials and procedure: The present study used James Marcia’s identity methods to investigate the Al-Noam Fi Al-Haghl Al-Karz novel by the Iraqi Azhar Jerjis. Following a brief definition of identity and an investigation of its lexis, the article takes a psychological view of its background. Later, it provides a complete definition of Marcia’s theory of “Identity Bases” and elaborates on four stages of identity to investigate the intended novel. This article also uses the library method to gather data from written sources and categorize them based on content notes.
Later, it uses the descriptive-analytical method to identify factors that affect the content of the novel and then analyzes the data qualitatively. The use of explanatory diagrams is a method that helps reveal the critical points in an ideal way.
Findings: In this novel, Jerjis uses bitter irony and symbols to narrate identity at an individual level with the character of “Saeed” and his macro-representation of “Baghdad.” In his narration, it is revealed that identity is a challenging and internal journey which, as long as it is not initiated in the person, the adopted identities will become labels that bring about nothing but stagnation and regression. For Marcia, achieving a higher identity relies on individual decisions related to external variables in a two-way interaction. This research has demonstrated well that homeland as a “place” paves the way for the achievement of identity and allows for the transcendence of higher statuses to contribute to Marcia’s attitudes; this is a category well unveiled by the author about the different status of Saeed in Oslo and Baghdad and Oman. Saeed’s fled from Baghdad and his asylum in Norway, where he gained a common language, true love, and a good profession, reveals the main motives of the migrants who, like him, seek to expose their integrated selves.
The manner of authorship in the identity-based analysis of this novel is significant in that it involves a symbolic approach to using personages, dialogues, and a selection of locations. Another of Jerjis’s techniques that have strengthened attention to Mercia’s psychological attitudes is the novel's narrative form that corresponds to the four statuses of Marcia, which involves the readerships in an intertwined narration and manifests the identity-based content of the story within a narrative structure.
Conclusion: Marcia’s “Identity Bases” is an applied and measurable perspective that transcends the mere theoretical realms and uses such components as “exploration, crisis, and commitment” to identify the peoples’ identity status at a behavioral level of one of the four stages of identity. The present research revealed how this method of identity theory could be used to investigate the category of identity in contemporary novels such as "Al-Noum fi Haqhl Al-Karz."
References:
- Farhoudi Manesh, M. & Piri, M. (2020). Personality psychology; Tehran: Puran Research.
Marcia. J (1966). Development and validation of ego identity status, Journal of Personality and Social - Psychology Vol 3(5), 551-558.
- Santrak, J. (2020), Life-span Developmental Psychology; Trans. by Parviz Sharifi and Mohammad Reza Shahi, 5th edition, Tehran: Danje.
فهرست منابع
منابع عربی
- جرجیس، أَزهر (2019م). النومُ فی حقلِ الکَرز؛ بیروت: دار الرافدین.
- حنفی، حسن (2012م). الهویّة؛ القاهرة: المجلس الأعلی للثقافة.
- دوبار، کلود (2008م). أزمة الهویّات؛ ترجمة رندة بعث، بیروت: المکتبة الشرقیة.
- عبدالمعطی، حسن مصطفی و قناوی، هدی محمد (2010). علم نفس النمو؛ قاهرة: دار قباء للنشر.
- زریق، برهان (2012م). الهویّة العربیّة؛ دمشق: حوران.
- معلوف، لویس (1992م). المنجد فی اللغة و الأعلام؛ بیروت: المطبعة الکاثولیکیة.
- میکشللی، ألیکس (1993م). الهویة؛ ترجمة علی وطفة، دمشق: دار الوسیم.
منابع فارسی
- آذرخش، اردشیر و همکاران (1393). «بررسی مفهوم شناختی هویّت در حوزۀ روانشناسی و روانشناسی اجتماعی با تأکیدی بر نظریههای اریکسون، مارسیا، مید و کولی»، اولین همایش ملّی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی آسیبهای اجتماعی و فرهنگی ایران، صص 10-1.
- اسمیت، ادوارد و همکاران (1385). زمینۀ روانشناسی هیلگارد؛ ترجمۀ نصرتالله پورافکاری، چاپ چهارم، تهران: شهرآب.
- برک، لورا (1400). روانشناسی رشد؛ ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ ششم، تهران: ارسباران.
- دارابی، جعفر (1396). روانشناسی هویّت فردی و جمعی؛ تهران: آییژ.
- دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامۀ دهخدا؛ چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
- سانتراک، جان (1400)، روانشناسی رشد در گسترۀ زندگی؛ ترجمۀ پرویز شریفی و محمدرضا شاهی، چاپ پنجم، تهران: دانژه.
- شولتز، دوان.پی و شولتز، سیدنی.اِلن (1400). نظریههای شخصیت؛ ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ چهلودوم، تهران: پردازش.
- فرهودی‌منش، محمد و پیری، مرتضی (1400). روانشناسی شخصیت؛ تهران: پوران پژوهش.
- قهرمانی، علی و فرهنگدوست، امیر (1400). «بررسی آمیختگی معنامند داستان و ناداستان با کاربست شیوۀ روایت تودرتو در رمان طیفُ الحلاج از مقبول العلوی»، لسان مبین، شمارۀ 45، صص 80 -61.
- گودرزی، حسین (1384). گفتارهایی دربارۀ زبان و هویّت؛ با همکاری داود میرمحمدی، تهران: تمدن ایرانی.
- لاولر، استف (1398). هویّت: دیدگاههای جامعهشناختی؛ ترجمۀ محسن نیازی، تهران: اندیشۀ احسان.
- معین، محمد (1381). فرهنگ معین؛ جلد دوم، چاپ چهارم، تهران: اَدنا.
- محمدپور، هرمز (1388). نگاهی جامعهشناختی به هویّت؛ تهران: ملینا.
- نیکنام، مژگان (1398). هویّت: مبانی، نظریات، انواع و چشماندازها، تهران: تزکیه.
-
منابع لاتین
- M (1997). »Toward an assessment of social identity«. thestructure of group identification and its effects on in group evoaluations, Bright Journal of social psychology, Vol 30, pp 293- 307.
- J (1966). »Development and validation of ego identity status«. journal of Personality and Social Psychology, Vol 3(5), 551- 558.
- Oxford advanced learner dictionary (2007), oxford university press.
)