نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
چکیده
رثا یکی از درون مایههای مستقل شعری است که از گذشتههای دور، نقشی پررنگ در صفحة شعر شاعران داشته است. رثا رهاورد تجربة عاطفی شاعر و ترجمان اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی جامعة اوست که شاعر در آن، سوگ و سوزهای درون خویش را در غم فراق ابدی عزیزان به نمایش میگذارد. در زبان عربی رثا به سه دسته ندب، تأبین، عزا تقسیم بندی میشود که در این میان، عزا از جایگاهی برتر برخوردار است. شاعر در آن به تفکر در حقیقت مرگ و زندگی میپردازد. در پارهای اوقات این تفکر و تأمل شاعر را به معانی فلسفی نزدیک میکند. ابوالعلا معری (449- 636ه.ق) فیلسوف شعرا، از جمله شاعرانی بود که به اوج این فن دست یافت. بهترین دلیل بر این ادعا، «دالیه» اوست که در رثای یکی از فقهای معاصرش سروده است.
این جستار میکوشد تا با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از ابزار کتابخانهای، به بررسی چهار عنصر ادبی؛ یعنی معنا، عاطفه، خیال و اسلوب در این قصیده بپردازد. پژوهش صورت گرفته در این مقاله نشان میدهد این قصیده که از نیکوترین قصیدههای شاعر محسوب میشود از عاطفهای قوی و حکمتی عمیق سرشار است. میان قالب شعری، کلمات، مضمون، مفهوم و خیال موجود در این شعر هماهنگی معناداری وجود دارد. شاعر در آن با عاطفة راستین خویش بر دوست مرحومش سرشک میریزد؛ اما با این حال تلاش میکند تا بر این عاطفه و احساس جامهای از عقل و تأمل بپوشاند. این قصیده همچنین در بردارنده برخی نظریات شاعر دربارة دنیا، زندگی و مرگ و نیز حاوی پیامهای اخلاقی برای مخاطبان خود است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Literary Review of Moeri's Daliye
نویسندگان [English]
- Sadeq Sayyahi
- Saeideh Jalali Fard
)