نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناس ارشد

2 دانشیار دانشگاه زابل

3 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی/ دانشگاه زابل

10.30479/lm.2021.14726.3168

چکیده

امروزه ارتباط عمیق متن ادبی با دیگر متون، زمینۀ مناسبی را برای پیگیری مطالعات میان‌متنی فراهم کرده‌است. ژرار ژنت با ارائة نظریة ترامتنیت بر این باور است که برخی از متون، با بهره‌گیری آگاهانه از مضمون و سبک متون پیشین ، شبکۀ پیچیدة روابط ترامتنی را به وجود می‌آورد. اثر "عذابات‌ المتنبی فی صحبة کمال أبودیب" از کمال ابودیب به‌علت خلق عوالم خیال‌پردازانة رخدادهای غیرواقعی با رخدادهای واقعی زندگی متنبی، نمونه‌ای درخورتوجه از متونی است که از بطن آثار پیشین، زاده شده‌است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، روابط ترامتنی متن حاضر با متون متعدد پیشین بررسی شود. نتایج نشان می‌دهد که بیشترین بسامد روابط ترامتنی این اثر به رابطة بیش‌متنی و پیرامتنی اختصاص دارد. بر این اساس ابودیب با دستمایه‌ قراردادن حوادث زندگی متنبی و خلجانات درونی او، مخاطب را به دانش پیش‌زمینه‌ای گسترده‌ای فرامی‌خواند که با تغییر حجم و محتوای متون پیشین و کوتاه و بلندکردن دامنة زمانی آن‌ها (بیش‌متنیت) و با پیوند آستانه‌های اثر با تصاویر، نقاشی و اشکال هندسی خیال‌پردازانه (پیرامتنیت) قصد متزلزل‌ساختن شخصیت‌ها و رخدادهای تثبیت‌شدة تاریخی دوران متنبی را دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

the proportionality of "Azabat Almotanabbi Fi Sohbatehi Maa Kamal A" for the opinions of Jirard Ginit

نویسندگان [English]

  • fatemeh piri 1
  • ali akbar ahmadichenari 2
  • abdolbaset arab yousefabadi 3

1 md

2 dr

3 Assistant professor, University of Zabol

چکیده [English]

Spiritual intelligence combines spirituality and intelligence within a new structure and provides humanity with a logical application of spiritual skills to search for meaningful and valuable issues. As the basis of human values, beliefs, and actions, SQ enables humans to focus on ontological issues and change living conditions and seek growth and excellence in the face of the realities of life. Robert Emmons (1958), a professor of psychology at the University of California, whose connections to religious and moral issues are prominent in his thoughts, is one of the thinkers of this new theory. Since the poetry of Farouk Shuwaykh (1976), a contemporary Lebanese poet, are all about mysticism and a reflection of Islamic and human truths, the functions and purposes of applying the components of this type of intelligence in the poems of this poet in Emmons' thoughts were the subject of this study. One of the present research results, conducted via a descriptive-analytical method, is that although Shuwaykh did not mention spiritual intelligence in his poems. However, his poems are very flexible in terms of ideological and cognitive dimensions, emotional and voluntary dimensions. Therefore, it reinforces the hypothesis that the subconscious Shuwaykh used the manifestations of this intelligence in his poems. By analyzing his poetry, which follows the teachings of Islam and the Qur'an and has a searching view to solve anthropological problems, it can be inferred that the Shuwaykh’s subconscious employed the mechanisms of spiritual intelligence in his poetry to transcend himself, solve ontological problems, and use the quality of communication with God and man.
Keywords: Spiritual Intelligence (SQ), Fārūq Shuwaykh, Contemporary Arabic Poetry, Robert Emmon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Taramatnit
  • Bishmatnit
  • Piramatnit
  • Jarar Janet
  • Tadabat al-Mutnabi in Sahabah Kamal Abudib
  • ابن سعد، محمد (1968م). الطبقات الکبری. ط2. بیروت: دار صادر.
  • أبوتمام (1994م). دیوان. تحقیق: الخیاط. محیی الدین. ط1. بیروت: الکتاب العربی.
  • أبودیب، کمال (1996م). عذابات المتنبی فی صحبة کمال أبودیب والعکس بالعکس. ط1. بیروت: الساقی.
  • بوعلی، عبدالرحمن (2014م). «التناص والتناصیة فی النظریة الأدبیة المعاصرة من النشأة إلی التأصیل». جامعة الکوفة: مجلة الکوفة. السنة3. العدد1. صص 95-112.
  • بوغنوط، روفیة (2007م). «شعریة النصوص الموازیة فی دواوین عبدالله حمادی». جامعة متوری: رسالة الماجستیر.
  • التلمسانی، عفیف ­الدین (1971م). شرح مواقف النّفری. ط1. بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • الجبوری، جمیل (1977م). «شهید العاقول: حواریة تستقرئ حیاة وتجلیات مالئ الدنیا وشاغل الناس». بغداد: المورد. السنة6. العدد3. صص 121- 132.
  • الجرجانی، الشریف (1997م). التعریفات. ط1. دمشق: دار الفکر.
  • جینیت، جیرار (1996م). مدخل لجامع النص. ترجمة: أیوب، عبدالرحمن. ط2. بغداد: توبقال.
  • خیری­ الرمادی، أبوالمعاطی (2014م). «عتبات ­النص ودلالاتها فی الروایة العربیة المعاصرة تحت سماء کوبنهاغن أنموذجاً». الجزائر: مقالید. السنة3. العدد7. صص 1-20.
  • الدسوقی، عبدالعزیز (2006م). أبوالطیب المتنبّی شاعر العروبة وحکیم الدهر. ط1. بیروت: المؤسّسة العربیة.
  • ربیع، آمال (2000م). الإسرائیلیات فی تفسیر الطبری. ط1. القاهرة: دار الثقافة العربیة.
  • الزغبی، أحمد (1995م). التناص نظریاً وتطبیقاً. الأردن: مکتبة الکتانی.
  • السراج، أبونصر (2007م). اللمع فی تاریخ التصوف الإسلامی. ط1. القاهرة: دار الکتب الحدیثة.
  • الشادلی، السعدیة (1998م). «مقاربة الخطاب المقدماتی الروایی مقدمة حدیث عیسی­بن­هشام وإنشاء الروایات العربیة». جامعة الحسن الثانی: رسالة الماجستیر.
  • الشکعة، مصطفی (1983م). أبوالطیب المتنبی فی مصر والعراقین. القاهرة: عالم الکتب.
  • عقیلة، خباب (2011م). «الإتصال الحسی اللمسی والحسی البصری وأثره فی تعلّم القراءة لتلامیذ المرحلة الإبتدائیة». جامعة باجی: رسالة الماجستیر.
  • غانم، محمد أحمد (1999م). القیم التعبیریة فى فن الرسم فی القرن العشرین. ط1. بیروت: الفنون الجمیلة.
  • الفاخوری، حنّا (1427م). الجامع فی تاریخ الأدب العربی . ط2. قم: ذوی القربی.
  • المتنبی، أبوطیب (2007م). دیوان . تحقیق: البرقوقی. عبدالرحمن. ط1. بیروت: دار الکتب ­العربی.
  • محمد، حسام ‌الدین (16/11/2018م). «لو تنبّأ المتنبی بما سیفعل به الشعراء العرب!». القدس العربی: https://www.alquds.co.uk/
  • مختار عمر، أحمد (1997م). اللغة واللون. ط2. القاهرة: عالم­ الکتب.
  • المطلبی، محمد بن ­إسحاق­ (2004م). السیرة النبویة. تحقیق: المزیدی، أحمد فرید. ط1. بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • النفرّی، محمد بن ­عبدالجبار (1997م). المواقف والمخاطبات. ط1. بیروت: دار الکتب ­العلمیة.

فارسی

  • آلن، گراهام. (1385). بینامتنیت؛ ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
  • اسمیت، ژوئل. (1383). فرهنگ اساطیر یونان و رم؛ ترجمۀ شهلا برادران، چ2، تهران: فرهنگ معاصر.
  • بلان، یانیک. (1380). پژوهشی در ناگزیری مرگ گیل­گمش؛ ترجمۀ جلال ستاری، تهران: مرکز.
  • حبیبی، علی‌اصغر و همکاران (1399). «ارتباط تصویر و متن در تعامل کودک با داستان‌های کودکانۀ محمد العبد براساس نظریۀ پری نودلمن»؛ فصلنامۀ لسان مبین، دورة12، شمارة41، صص 1-24.
  • خسروی ­اقبال، رامین و میرجلال­الدین کزازی. (1396). «خوانش بینامتنی حکایت­های طاقدیس و مثنوی معنوی بر مبنای نظریۀ ترامتنیت ژنت»؛ زبان و ادبیات فارسی، دورة25، شمارۀ82، صص 96- 112.
  • روزنبرگ، دونا. (1379). اساطیر جهان: داستان­ها و حماسه­ها؛ ترجمۀ عبدالحسین شریفیان، تهران: اساطیر.
  • سلیمی­، ابراهیم و فاطمه سکوت­. (1393). «کاربست نظریۀ آلوده­انگاری کریستوا بر شعر «دلم برای باغچه می­سوزد» فروغ فرخزاد»؛ جستارهای زبانی، دورۀ 5، شمارۀ 1، صص 89- 106.
  • عرب یوسف‌آبادی، عبدالباسط. (1398). «بررسی مؤلفه‌های گفتمان‌مدار در مربع ایدئولوژیک سرودهای ملی کشورهای عربی حوزة شام بر اساس مدل ون‌دایک»؛ فصلنامۀ لسان مبین، دورة10، شمارة36، صص 101-122.
  • نامور‌ مطلق، بهمن. (1386). «ترامتنیت، مطالعة روابط یک متن با دیگر متن‌ها»؛ پژوهشنامة علوم انسانی، دورة3، شمارة56، صص: 83-98.
  • ------------ (1390). درآمدی بر بینامتنیت: نظریه­ها و کاربردها؛ تهران: سخن.
  • وارنر، رکس. (1386). دانشنامۀ اساطیر جهان؛ ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیل­پور، تهران: اسطوره.
  • همدانی، رفیع­الدّین. (1373). سیرت رسول‌الله؛ چ دوم، تهران: مرکز.
  • هنری ­هوک، ساموئل. (1391). اساطیر خاورمیانه؛ ترجمۀ علی­اصغر بهرامی و فرنگیس مزداپور، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.

لاتین

  • Adam Jean-Michel and Heidmann Ute (2004). «Des genres à la généricité», Langages (n° 153) : 62-72.
  • Allen, Graham (2000). Intertextuality. London & New York: Rutledge.
  • Genette, Gerard (1997). Palimpsests: Literature in Second Degree.Trans: Channa Newman and Calude Doubinsky. Lincoln: University of Nebraska Press.
  • Heidegger, Martin (1988). Hegels Phenomenology of Sprit, Trans. Parvis Emad, New York: Indiana University Press.