نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• طیبه فتحی ایرانشاهی ¹
• سید محمود میرزایی الحسینی ²
• شیرین پورابراهیم ³

¹ دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه لرستان

² عضو هیئت علمی

³ دانشیار گروه زبانشناسی،دانشکده ادبیات فارسی وزبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران،

چکیده

مرگ برای تمام جانداران و نیز انسان پدیده‌ای محتوم است و در ذهن بشر تصوری مبهم دارد. انسان به‌واسطۀ تفکر و خیال، نگرش و برداشت خاصی نسبت به این مفهوم دارد. مفهوم بیماری نیز در تعاملی تنگاتنگ با مفهوم مرگ و دارای رابطه‌ای علّی - معلولی با آن است. در زبان‌شناسی شناختی این عقیده وجود دارد که زبان و از جمله زبان ادبی، نمود و تجلیگاه ساختارهای مفهومی نظیر استعاره، مجاز و طرحواره‌های تصوری موجود در ذهن بشر است. در نوشتار حاضر تلاش بر آن است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و در چارچوب نظریه معنی‌شناسی شناختی به بررسی مفهوم‌سازی مرگ و بیماری، با استفاده از کارکرد طرحواره‌های تصوری در رمان "لا طریق إلی الجنة" (برنده جایزه نجیب محفوظ در سال 2015م) اثر حسن داوود، نویسنده لبنانی پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نویسنده از سه طرحوارۀ حجمی، حرکتی و نیرو برای مرگ و بیماری و همچنین طرحواره مقدار برای بیماری و طرحواره نزدیکی برای مرگ بهره برده است. همچنین طرحواره‌های حوزۀ مرگ و بیماری، اساس استعاره‌های مفهومی مشترکی چون «مرگ و بیماری گیاه هستند»، «مرگ و بیماری جاندار هستند»، «مرگ و بیماری مکان هستند» و... را بنا می‌نهند. نگرش منفی نویسنده به دو حوزة مرگ و بیماری در این رمان، از طریق این طرحواره‌ها و استعاره‌ها قابل دسترسی است.

کلیدواژه‌ها

• زبانشناسی شناختی
• طرحواره‌های تصوری
• مرگ
• حسن داوود
• لا طریق إلی الجنة

عنوان مقاله [English]

Reflection of conceptual schemas conceptualizing death and disease in the novel "La Tariq-a El-al Jannah" by Hassan Davood

نویسندگان [English]

• Tayyebe Fathi Iranshahi ¹
• sayyed mirzaeialhosaini ²
• Shirin Pourebrahim ³

¹ Ph. D Student, Arabic Language and Literature Department, Faculty of Literature and Humanities, , Lorestan University, Khorramabad, Iran.

² lorestan university

³ Associate Professor, Linguistics Department, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages. Payame Noor University, Tehran Iran

چکیده [English]

Death is a inevitable phenomenon for all living beings as well as human beings and has a vague idea in the human mind. Man has a special attitude and perception towards this concept through thinking and imagination. The concept of disease is also in close interaction with the concept of death and has a causal relationship with it. In cognitive linguistics, it is believed that language, including literary language, is the manifestation of conceptual structures such as metaphors, metaphors, and imaginary schemas in the human mind. In the present paper, an attempt is made to use the descriptive-analytical method and in the framework of cognitive semantic theory to study the conceptualization of death and disease, using the function of imaginary schemas in the novel "La Tariq-a El-al Jannah" 2015 m) The work of Hassan Davood, a Lebanese writer. The results show that the author has used three schemes of volume, movement and force for death and disease, as well as the value scheme for disease and the near-death scheme. Also, the schemas of the field of death and disease form the basis of common conceptual metaphors such as "death and disease are plants", "death and disease are living", "death and disease are places" and so on. The author's negative attitude towards the two domains of death and disease in this novel can be accessed through these schemas and metaphors.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cognitive Linguistics
• Imaginary Schemas
• Death
• Hassan Dawood
• La Tariq-a El-al Jannah