نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه گیلان

2 عضو هیات علمی

چکیده

تحلیل گفتمان رویکردی میان رشته ای است که از طریق مطالعات تحلیل متون، زبان شناسی، سبک شناسی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. در واقع تحلیل گفتمان با دخالت دادن عواملی همچون ایدیولوژی، قدرت، تاریخ و ... در ارتباط با زبان ها از جمله طنز به تفسیر متن کمک می کند.. زکریا تامر، ادیب و روزنامه نگار سوری است که با «داستان‌های کوتاه طنز» در جهت مبارزه با خفقان سیاسی و بیداری اجتماعی گام برمی‌دارد.
دراین مقاله برآنیم تا داستان طنزی «الجریمة» و جان‌مایه‌ی تاریخی آن و هدف اصلی نویسنده را که مبارزه با نظام فاسد است، تبیین نماییم. زکریا تامر در این داستان با نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی سوریه فضای زندگی مردم را در آن برهه‌ی زمانی و مکانی به تصویر می‌کشد. از نتایج مهم تأثیرگذاری طنز در این داستان، استفاده‌ی نویسنده از مبالغه و اغراق، تضاد و کنایه است که به صورت مختلف طنز واژگانی، طنز موقعیتی و طنز شخصیتی تبلور دارد. همچنین، از قهرمانان تاریخی به صورت مقلوب و واژگون بهره می‌برد تا تشویش‌ها و پریشانی‌های جامعه‌ی خود را در داستان‌هایش انعکاس دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The critical discourse of humor in the story of " aljarimeh " from the story of " rabi fi aramad by Zakaria tamer .

نویسندگان [English]

  • seyed smaeil hoseini ajdad 1
  • seyedeh akram rakhshandehnia 2

1 Faculty of Guilan University

2 Faculty member

چکیده [English]

discourse analysis is an interdisciplinary approach that is related to literature through studies of literature, linguistics, stylistics and literary criticism. Indeed, the discourse analysis helps in interfering with factors such as ideology, power, history, etc. in relation to languages, such as humor, text interpretation, and in reading text clearly reveals the context of context in context.
Zakaria tamer a Syrian journalist and journalist who walks with the media in the " short story of humour " in the struggle with the political stifling and social awakening.
in this paper, we attempt to explain the story of " and its historical purpose and the author 's main purpose, which is to fight the corrupt system. Zakaria tamer in this story deals with the critique of the political and social situation of the people in that period of time and space.
in this paper, the author uses exaggerated and exaggerated features in the story of ", the author 's use of exaggeration and exaggeration, the irony of the irony, the irony and humor of personality; the issue we will examine in this paper.
one of the important results of humour in this story is the author's use of exaggeration, and sarcastically., which in a variety of words humor, mood humor, and humor of personality. historical heroes also benefit from historical heroes in the form of anagram to reflect the social anxiety in his story.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aljarimeh
  • Zakaria tamer .critical discourse
  • humor
  • rabi fi aremad
کتاب‌های فارسی
-آریان­پور، امیرحسین. (1357ش). فرویدیسم با اشاراتی به ادبیات و عرفان؛ چاپ دوم، تهران.
-آرین‌پور، یحیی. (1372ش)، از صبا تا نیما؛ چاپ چهارم، ج 2، تهران: انتشارات زوار.
-بهرامپور، شعبانعلی. (۱۳۷۸ش). «درآمدی بر تحلیل گفتمان» مجموعه مقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی؛ به اهتمام محمدرضا تاجیک، تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان.
-رجائی، نجمه. (1378ش). آشنایی با نقد معاصر عربی؛ مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی. 
-سارتر، ژان پل. (بی­تا). ادبیّات چیست؛ ترجمۀ ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی، بی‌جا: کتاب زمان.
-سلطانی، سیدعلی اصغر. (1384ش)، قدرت، گفتمان، و زبان: ساز و کارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران؛ تهران: نشر نی.
-شمیسا، سیروس. (1370ش). انواع ادبی؛ چاپ اوّل، تهران: انتشارات باغ آینه.
-صدر، رؤیا. (1381ش). بیست سال با طنز، چاپ اول، تهران: نشر هرمس.
-فرکلاف، نورمن. (1379ش).تحلیل انتقادی گفتمان؛ ترجمۀ پیران و دیگران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
-فشارکی، محمد. (1374ش). بدیع؛ چاپ اول، تهران: چاپ نیل.
-نیکوبخت، ناصر. (1380ش)، هجو در شعر فارسی( نقد و بررسی شعر هجوی از آغاز تا عر عبید)؛ تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
-وان دایک، تئون. (1382ش). مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان­کاوی انتقادی؛ ترجمۀ گروه مترجمان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
-وحیدیان کامیار، تقی. (1379ش). بدیع از دیدگاه زیباشناسی؛ چاپ اول، تهران: دوستان.
مقالات فارسی
- رید، بلیک و ادوین هارولدس. (1387ش).
-حسام­پور ، سعید و دیگران. (1390ش). « بررسی تکنیک­های طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی»؛ مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، سال دوم، شماره اول، صص 34-50.
-سلیمی، اصغر.(۱۳۸۳ش). «گفتمان در اندیشه­ی فوکو»؛ مجلۀ کیهان فرهنگی، شمارۀ ۲۱۹، تهران: مؤسسه کیهان.
کتاب‌های عربی
-الأطرش، محمدابراهیم. )1982م(. اتجاهات القصة فی السوریة بعد الحرب العالمیة الثانیة؛ دمشق:دارالسؤال.
-تامر، زکریّا. (1994م). الربیع فی الرّماد؛ الطبعة الثالثة، نشر ریاض الریّس للکتب و النشر.
-حمود، ماجدة. )2000م)، مقاربات فی الأدب المقارن؛ الطبعة الاولی، دمشق: منشورات إتحاد الکتاب العرب.
-الصمادی، امتنان عثمان. (1995م). زکریّا تامر و القصة القصیرة؛ الطبعة الاولی، عمان: المؤسسة العربیة للدراسات.
-ضیف، شوقی. (1960م). العصر الجاهلی؛ قاهرة:  دار المعارف.
-العباس، خضر. (1967م). الواقعیة فی الأدب؛ بغداد: دار الجمهوریه.
-عید، عبد الرزاق. (1989م). العالم القصصی لزکریّا تامر؛ الطبعة الاولی، بیروت: دار الفارابی.
-لورنس، هنری. (1995م). الحملة الفرنسیة فی مصر - بونابرت والإسلام؛ ترجمة بشیر السباعی،.....:  سینا للنشر.
مقالات عربی
-حسن، عبدالرحیم.) 1988م). «الحلم الذی اصبح واقعاً»؛ مجلة العالم لندن،  عدد 246.
-مجلّة المعرفة و الثقافة(2001م)، سوریه: وزارة الثقافة، عدد 448.
کتاب‌های لاتین
Laclau, E. & Mouffe, C. ( 1987 ). “Post-Marxism without Apologies”, ‘New Left Review, No.166: 79-106.