نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس – بوشهر

2 دانشجوی کارشناسی ارشد

چکیده

تکرار یکی از شاهکار‌های سبک شناسی در متن ادبی است که پژوهشگران به طور ویژه به نقد و بررسی آن در شعر پرداخته‌، و از نتایج و تأثیرات آن سخن گفته‌اند، و دلالت‌های معنایی و ساختاریی آن را بیان نموده‌اند. یکی از شاعران که در شعر خود از تکرار بهره جسته -تا مصیبت‌های مردم کشورش را بازگو کند- عبد الرحیم محمود است. او شاعری انقلابی و مبارز بوده که فریاد بر علیه غاصبین بر می‌آورد و هرگز آرام نمی‌گیرد. او با تمام قدرت و توانایی در این امر قلم می‌زند. ساختار و معانی اشعار حماسی و انقلابی او برجسته و زبانزد است به ویژه اینکه تکرار هندسی بر حماسی بودن آن افزوده است.
در این جستار به بررسی تکرار هندسی در شعر عبد الرحیم محمود پرداخته‌ایم. روشی که برای پژوهش‌مان مناسب یافتیم، روش وصفی تحلیلی و آماری است. هدف این جستار، بررسی تکرار هندسی وتأثیر آن بر بیان شاعر و روح انقلابی و حماسی او است که او را شاعری انقلابی معرفی کرده ‌است. نتایج پژوهش‌ نشان می‌دهد که اولاً: شاعر از پنج نوع تکرار هندسی همچون تکرار ابتدایی، تکرار هرمی، تکرار دایره ای، تکرار لازم و تکرار تراکمی کمک گرفته است. ثانیاً: شاعر سعی دارد که از تکرار به عنوان وسیله‌ای برای نقل تجربه‌های زندگی شخصی خود بهره گیرد تا آنچه در درون او از شادی و غم وجود دارد از طریق تکرار هندسی به نمایش گذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Geometric Repetitions in the Poetry of Abdul Rahim Mahmood

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2

1

2

چکیده [English]

Repetition is one of the masterpieces of stylistics within a literary text and researchers specifically criticized and studied this stylistic phenomenon in poetry and have spoken of its benefits and effects, and have expressed its semantic and structural implications. one of the poets who uses repetition to recount the tragedies of his people is Abdul Rahim Mahmood. He was a revolutionary poet who fought against the usurper and never kept quiet. He writes with all his power and ability. The structure and meanings of his epics and revolutionary poems are prominent, especially since geometric repetition adds to its epic quality. In this article, we have studied geometric repetition in Abdul Rahim Mahmood's poetry. The method used is descriptive-analytical. The purpose of this essay is to examine its geometric repetition and its impact on the poet's expression and his revolutionary and epic spirit introducing him as a revolutionary poet. The findings show that, firstly, the poet has employed five types of geometric repetitions, such as initial repetition, pyramid repetition, circular repetition, essential repetition, and congested repetition. Secondly, the poet attempts to use repetition as a means of conveying his personal life experiences therefore what he sees through happiness and grief is represented through geometric repetition.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Literature
  • poetry
  • Geometric Repetition
  • Palestine
  • Abdul Rahim Mahmood
المصادر والمراجع
- ابن الأثیر، (لا تاریخ)،  المثل السائر فی أدب الکاتب والشاعر، ویلیه: الفلک الدائر على المثل الثائر؛ تحقیق أحمد الخوفی وبدوی طبانة، لاط، القاهرة: دار النهضة للطباعة والنشر، الجلد الثانی.
- ابن أبی الأصبع المصری، (لا تاریخ)، تحریر التحبیر فی صناعة الشعر والنثر وبیان إعجاز القرآن؛ تحقیق حفنی محمد شرف، لاط، مصر: دار إحیاء التراث الإسلامی.
- ابن حجة، تقی الدین بن علی، (لا تاریخ)، خزانة الأدب وغایة الأرب، ط2، بیروت: دار صادر.
- ابن رشیق، (1907م)، العمدة، ط1، مطبع السعادة.
- أبوشمّالة، فایز صالح، (2003م)، على صهوة الشعر مع الشاعر الفارس الشهید عبد الرحیم محمود، لاط، خانیونس التجاریّة.
- أبو مازن، (1990م)، محمد عبدالقادر، شهداء فلسطین، ط1،عمان الأردن: دار الفرقان.
- الجبار، مدحت، (1984م)، الصورة الشعریة عند أبی القاسم الشابی، لاط، طرابلس: الدار العربیة للکتاب.
- الجرجانی، محمّد الشریف (1985)، کتاب التعریفات، الطبعة الجدیدة، بیروت: مکتبة لبنان.
- جمیل عابد، حنان، (2011م)، الصیغ الصرفیّة ودلالاتها فی دیوان عبد الرحیم محمود، دراسة وصفیة متطلب تکمیلی لنیل درجة ماجستیر فی العلوم اللغویّة، جامعة الأزهر-غزة، کلیة الآداب والعلوم الإنسانیة، قسم اللغة العربیة-العلوم اللغویة.
- درو، الیزابیت، (1961م)، الشعر کیف نفهمه ونتذوقه، لاط، بیروت: مکتبة منیمنة.
- سویلم، مختار، (2010)، التکرار اللفظی فی شعر النقائض جریر والفرزدق نموذجاً دراسة أسلوبیة، مذکّرة من متطلّبات شهادة الماجستیر فی علوم اللسان، جامعة قاصدی مرباح ورقلة، کلیة الآداب واللغات، قسم اللغة والأدب العربی.
- عاشور، فهد ناصر، (2004م)، التکرار فی شعر محمود درویش، ط1، لبنان: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
- عبید، محمد صابر، (2001م)، القصیدة العربیة الحدیثة بین النسبة الدلالیة والبنیة الإیقاعیة: حساسیة الانبثاقة الشعریة الأولى جیل الرواد والستینات، لاط، دمشق: من منشورات اتحاد الکتّاب العرب. 
- الفراهیدی، خلیل بن أحمد، (2003م)، کتاب العین: مرتّباً على حروف المعجم؛ تحقیق عبدالحمید هنداوی، ط1، بیروت: دار الکتب العلمیة.
- قبّانی، نزار، (1964م)، الشعر قندیل أخضر، ط2، بیروت: منشورات المکتب التجاری.
- قمیحة، جابر، (1986م)، الشاعر الفلسطینی الشهید عبد الرحیم محمود: ملحمة الکلمة والدم، ط1، القاهرة: کلیة الألسن-جامعة عین الشمس.
- الملائکة، نازک، (1983م)، قضایا الشعر المعاصر، ط7، بیروت: دار العلم للملایین.
- المناصرة، عزالدّین، (1988م)، الأعمال الکاملة للشاعر الشهید عبد الرحیم محمود، ط1، دمشق: دار الجلیل للطباعة والنشر والتوزیع.