نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه الزهرا

چکیده

نشانه‏شناسی، روشی تحلیلی از درون متن و با کمک عناصر موجود در آن، سعی دارد به مفهوم اصلی متن و لایه‏های معنایی آن دست پیدا کند. به همین علت نشانه‏شناسی ادعا می‏کند بیشتر از روش‏های دیگر به معنی اصلی متن نزدیک‏ است، و نقاط کلیدی آن را کشف می‏کند. فهم قرآن کریم به علت برخورداری از لایه‏های معنایی بی‏شمار،  نیازمند تحلیل و تفسیر است. روش انجام کار در پژوهش حاضر به این صورت بوده است که ابتدا واژگان محوری مرتبط با مهم‏ترین ویژگی‏های منافقان مشخص شده سپس از نظر لغوی بررسی شده است. در ادامه این واژگان در ارتباط با واژگان هم­نشین خود برای تعیین ویژگی‏های باطنی منافقان توجه شده است. روابط معنایی واژگان اصلی و فرعی و واژگان انتهایی و تحکمی آیات به خوبی نشانه‏های برجستة و منحصر به فرد نفاق را به نمایش می‏گذارد. در تحلیل نهایی نشانه‏های نفاق، با وجود بسامد فراوان واژگان دال بر نشانه‏های برونی، دلالت‏های چندگانه این واژگان بر نشانه‏های درونی موجب تقویت ترسیم لایه‏های پنهان رفتار منافقان شده است. این امر محوریت نشانه‏های درونی را نبود صداقت و عمده جلوه‏ها و نشانه‏های بیرونی آن‏ها را همراهی متظاهرانه و فرصت‏طلبانه می‏داند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semiotics of Word Hypocrisy in the Holy Quran: Surah Al Monafeghin

نویسندگان [English]

  • Ensieh Khazali
  • Seyede Mitra Akbari

-        قرآن کریم
- اسکولز، رابرت. (1379). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات؛ ترجمة فرزانه طاهری، تهران: نشر آگاه.
- چندلر، دانیل. (1387). مبانی نشانه شناسی؛ ترجمة مهدی پارسا، تهران: انتشارات سورة مهر.
- دو سوسور، فردینان. (1378). دورة زبان شناسی عمومی؛ترجمة کورش صفوی، تهران: انتشارات هرمس.
- دینه سن، آنه ماری. (1389). درآمدی بر نشانه شناسی؛ ترجمة مظفر قهرمان، آبادان: نشر پرسش.
- سجودی، فرزان. (1383). نشانه شناسی کاربردی؛ تهران: نشر قصه.
- صفوی، کورش. (1387). درآمدی بر معنی‏شناسی؛ تهران: سوره مهر.
- کالر، جاناتان. (1388). در جستجوی نشانه‏ها (نشانه‏شناسی، ادبیات، واسازی)؛ ترجمة لیلا صادقی و تینا امرالهی، تهران: نشر علم.
- مظفر، محمد‏رضا. (1389). منطق؛ ترجمة: علی شیروانی، قم: دارالعلم.
- میرلوحی، سیدعلی. (1392). ترادف در قرآن کریم؛ قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ب) منابع عربی:
- ابن درید، محمد بن حسن. (1988م). جمهره اللغه؛ بیروت: دارالعلم للملایین.
- ابن عاشور، محمد بن طاهر. ( د.ت). التحریر و التنویر؛ بیروت: موسسة التاریخ.
- ابن فارس، ابی الحسین أحمد. (2001م). معجم مقاییس اللغة؛ بیروت-لبنان: داراحیاء التراث العربی.
- ابن منظور، محمد‏ بن مکرم. (1988م). لسان العرب؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- الازهری، محمد بن احمد. (1421ق). تهذیب اللغة؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- اسماعیل، طالب محمد. (2009م). مقدمة لدراسة علم الدلالة (فی ضوء التطبیق القرآنی و النص الشعری)؛ عمان: دار کنوز المعرفة للنشر و التوزیع.
- الاصفهانی، الراغب. (1996م). مفردات الفاظ القرآن؛ دمشق: دارالقلم.
- بوخاتم، مولای علی. (2005م). مصطلحات النقد العربی السیماءوی (الإشکالیة و الاصول و الامتداد)؛ دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.
- توسان، برنار. (د.ت). ماهی السیمیولوجیا؛ مترجم‏: محمد نظیف، بیروت-لبنان: أفریقیا الشرق.
- الجرجانی، عبد القاهر. (2007م). دلائل الإعجاز؛ محقق محمد رضوان الدایة و فایز الدایة، دمشق: دار الفکر.
- طبرسی، فضل بن حسن. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ تهران: انتشارات ناصر خسرو.
- العسکری، أبی هلال. (د.ت). الفروق اللغویه؛ محقق: عماد زکی البارودی، القاهرة: دار التوفیقیة للتراث.
- الفیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب. (1991م). القاموس المحیط؛ بیروت- لبنان: دار احیاء التراث العربی.