نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تهران-ایران

2 دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی (گرایش نظریه و نقد ادبی)دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

گسترش مهاجرت و پیدایش استعمار به ظهور حوزه‌های جدیدی در مطالعات ادبی منجر شد که به «ادبیات مهاجرت» و «ادبیات پسااستعماری» معروف است. در این دست مطالعات، معمولاً به بحران‌های هویتی ناشی از این پدیده‌های یادشده و تبعات آن پرداخته می‌شود. هومی بابا، یکی از نظریه‌پردازان برجست در این حوزه است. وی در مطالعات خود از مفاهیمی مانند آمیختگی، تزلزل و فضای سوم استفاده کرد. از نظر وی، فضای سوم به فضایی متزلزل میان مهاجر و میزبان گفته می‌شود که تعاملات میان این دو اتفاق می‌افتد، در این فضا هویت مهاجر همواره در نبرد دائمی میان دو فرهنگ به‌سر می‌برد اما غلبة یکی بر دیگری محال است. این فرایند که ارتباط مستقیمی با «دیگری‌سازی» دارد، همواره مهاجر را در مرز میان دو فرهنگ نگاه می‌دارد. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد نقد فرهنگی به بررسی رمان «النبیذه» پرداخته است. رمان النبیذه اثر انعام کجه‌جی روایت سه مهاجر با نام‌های تاج‌الملوک، ودیان و منصور البادی است که وقایع رخ داده در قرن بیستم زندگی آنان را تحت تأثیر قرار داده و آنان را به مهاجرت وادار ساخته است. این رمان افزون‌بر بازنمایی ویژگی‌های هویتی مهاجر در مرز میان فرهنگ سرزمین مادری و فرهنگ میزبان، فضایی را پدید می‌آورد که فضای سوم در میان دو مهاجر نیز حاکم شود. در این فضا سوژه‌ها تا سرحد آمیختگی به یکدیگر نزدیک می‌شوند اما یگانگی آن‌ها به سبب هویت متزلزلی که دارند محقق نمی‌شود. در نتیجه، براساس یافته‌های این مقاله، با به‌وجود آمدن فضای سوم، امتزاج دو مهاجر نیز غیرممکن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Investigation into immigrant's identity in the novel "The Outcast" by Inaam Kachachi under the light of Homi Bhabha's theory and emphasizing the concept of "Third Space"

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Nemati Ghazvini 1
  • Elham Vatankhahan Esfahani 2

1 Research Institute of Humanities-Tehran_Iran

2 Tarbiat Modares university

چکیده [English]

The widespread wave of immigration and the emergence of colonialism has led to a new genre in world literature, known as "Diaspora Literature" and "Postcolonial Literature." In this type of literature, the author usually deals with identity crises and the consequences caused by this phenomenon. With the expansion of diaspora studies in academia, researchers have discovered common features in immigrant identities. Many theorists such as Edward Said, Stuart Hall, Homi Bhabha, and Gayatri Speake have dedicated their studies to this field, and many writers from different cultures have created prominent works in this emerging literary genre. InaamKachechi is one of the novelists who is of Iraqi origin and lives in France. 'The Outcast' by her is the story of three characters named Taj Al-Muluk, Mansour al-Badi, and Wadian, who each go through the experience of immigration in a different way than the others. The relationships between the characters in this novel are completely derived from their relationship with the host land and the motherland; For this reason, these multifaceted connections become very meaningful in the analysis of this work.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diaspora literature
  • Immigrant's Identity
  • Third Space
  • InaamKachachi
  • The Outcast
آهن کار، علیرضا. (1395 ﻫ.ش). نقد جامعه‌شناختی رمان‌های إنعام کجه‌جی. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد. دانشگاه تهران.
اعرجی، فاطمه و شهریار نیازی. (1398 ﻫ.ش). «بازنمایی فضای سوم در رمان «الحفیده الامریکیه» نوشتۀ إنعام کجه‌جی». زبان و ادبیات عربی. س11. ش2. صص74-85.  
جزایری راد، بشری وآخرون. (1401 ﻫ.ش). «إشکالیة التأزم الهویاتی فی النقد ما بعد الکولونیالی؛ تحدید مؤشرات أزمة الهویة فی التحلیل الروائی». إضاءات نقدیة. ع 48. ص111-136.
شیرزادیان، رضا. (1388 ﻫ.ش). «مطالعات پسا استعماری: نقد و ارزیابی دیدگاه­های فرانتس فانون، ادوارد سعید و هومی بابا». فصلنامه مطالعات سیاسی، س2. ش5. صص149-174.
 العارف، خالد. (2015م). «الفضاء الثالث فی روایات واسینی الأعرج: شطب الحدود وإعادة الکتابة». مجلة التبیّن، ع 14. ص165-186.
عضدانلو، حمید. (1400 ﻫ.ش). از استعمار تا گفتمان استعمار. تهران: نی.
علیزاده، نرگس و دیگران. (1403هـ.ش). «واکاوی انتقادی گفتمانِ هویت در رمان «بازمانده» إنعام کجه جی». ادب عربی. دورۀ 17. ش 1. صص 89-110.
فاتحی، سید حسن و بی‌بی راحیل سن سبلی. (1396 ﻫ.ش). «بررسی هویت پسااستعماری در رمان مملکه الفراشه اثر واسینی الأعرج با تکیه بر دیدگاه هومی بابا». لسان مبین. س8. ش28. صص129-155.
کجه‌جی، إنعام. (2017م). النبیذه. بیروت: دار الجدید.
مدرسی، یحیی. (1393 ﻫ.ش). زبان و مهاجرت: پیامدهای زبانی مهاجرت ایرانیان به امریکا. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نظری منظم، هادی و آخرون.(1401هـ.ش). «الآخر الأمریکی فی الروایة العراقیة المعاصرة دراسة تحلیلیة: روایة "الحفیدة الأمریکیة" للروائیة إنعام کجة جی نموذجاً». فصلیة دراسات الأدب المعاصر، ع 55، ص 181-206.
نظری منظم، هادی. (1400 هـ.ش). «چند مؤلفه پسااستعماری در رمان موسم الهجرة إلى الشمال طیب صالح». مطالعات بین‌رشته‌ای ادبیات، هنر و علوم انسانی. دورۀ 1. ش 2. صص 203-228.
هال، استوارت و لارنس گراسبرگ. (1396 ﻫ.ش). پروبلماتیک هویت در مطالعات فرهنگی هویت و جهانی شدن. ترجمة سیاوش قلی‌پور و علیرضا مرادی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.