نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• بهمن آقازاده

1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، ایران.

چکیده

نشانه‌شناسی ادبی به عنوان یکی از شیوه‌های نقد ادبی به بررسی ساختار دلالتی آثار ادبی می‌پردازد و با تحلیل جهان درون متن، نقش نشانه‌های زبانی در ساخت و تولید معنای اثر ادبی را بیان می‌کند. ‌نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس از روش‌های نقدی مناسب برای تحلیل آثار منظوم است که نشانه را به سه بخش بازنمون، موضوع و تفسیر تقسیم می‌کند. در این نظریه مفهوم نشانه و شکل نهایی آن از ارتباط این سه جزء با هم تشکیل می‌شود. محمد آدم شاعر مصری از شاعران نوگرایی است که مفهوم مرگ در اشعارش بازتاب وسیعی دارد و نشانه‌ها در خلق مضمون‌های شعری‌اش در مورد مرگ نقش مهمی ایفا می‌کند. مقاله حاضر می‌کوشد با تأکید بر نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس و همچنین استفاده از مبانی نشانه‌شناسی رمزگان‌ها، نشانه‌های مربوط به مفهوم مرگ را در اشعار محمد آدمتحلیل کند و وجوه پنهان متن شعر او را آشکار سازد. داده‌های پژوهش حاکی از آن است که آدم از طریق بازنمون و تصاویر شعری و حالات مرئی همچون تصویر سقوط سنگ‌ها و عنکبوت‌های بزرگ، پرتگاه‌ عمیق و ... روساخت متن خود را می‌سازد و به کمک موضوع و با ذکر جزئیات، برخی ویژگی‌های مرگ نظیر ترسناک بودن و ناشناخته و حتمی بودن آن، مفهوم نشانه‌های مربوط به مرگ را گسترش می‌دهد و در پایان با کمک تفسیر، مفهوم نشانه را تکمیل می‌کند و نگرش کلی خود نسبت به مقولۀ مرگ و زندگی را بیان می‌کند و از پوچ‌گرایی، بدبینی و اعتقاد خود نسبت به جهان آخرت پرده بر می­دارد. 

کلیدواژه‌ها

• نشانه‌شناسی
• نظریۀ پیرس
• رمزگان
• شعر معاصر عربی
• محمد آدم
• مفهوم مرگ

عنوان مقاله [English]

concept of death in Mohammad Adam's poems based on Peirce's theory of semiotics

نویسنده [English]

• Bahman Agazadeh

چکیده [English]

Literary semiotics as a literary criticism method deals with the implication structure of literary works and analyzes the world inside the text to express the role of linguistic signs in the making and production of meanings of a literary work. Peirce’s theory of semiotics is a critical method for analyzing poetic works that divide signs into three parts of representation, subject and interpretation. In this theory, the concept of sign and its final form is made of three components. Mohammad Adam, the Egyptian poet, is a modern poet who largely represents the concept of death in his poems and assumes a major role in the signs which his poetic themes about death. The present article uses Peirce’s theory of semiotics and the basics of the semiotics of codes to analyze the signs pertaining to the concept of death in the poems of Mohammad Adam and to reveal clear and laten aspects of his poetics. Research data suggest that Adam represents poetic images and visible states such as falling off the rocks and large spiders, deep cliffs, etc. to create his textuality and to expand the concept of signs related to death by means of the subjects and details and enumerating some features of death like being terrifying and unknown. In the end, he fulfills the concept of the sign by means of interpretation and expresses his general attitude to the category of death and life, thus unveiling the voidness, pessimism and nihilism of his beliefs about the world to come.

کلیدواژه‌ها [English]

• Semiotics
• Peirce’s theory
• Codes
• Contemporary Arabic poems
• Mohammad Adam
• The concept of death