نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
2 استادیار زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
3 استاد زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
ادبیات کودک، نقش کلیدی در شکلدهی شخصیت و رفتار کودکان دارد و ابزاری موثر برای انتقال ارزشها، مفاهیم اخلاقی و مهارتهای اجتماعی است. نظریه شناخت اجتماعی آلبرت بندورا، که به بررسی تأثیرات محیط، فرهنگ و تعاملات اجتماعی بر رفتار فردی میپردازد، چارچوبی مناسب برای تحلیل داستانهای کودکانه ارائه میدهد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی پنج داستان از محمود شقیر شامل «مَنعُ التَّجَوّل»، «الزیارة»، «قالت لنا الشجرة»، «المَلِکُ الصَّغیرُ» و «الجندی واللُعبة»، بر اساس این نظریه میپردازد. شقیر از نویسندگان مشهور فلسطینی، با روایتهایی ساده اما هدفمند، مسائل تربیتی، ارزشهای انسانی و مسئولیتهای اجتماعی را در قالب داستان کودک به تصویر میکشد. و کودکان را به فرهنگ مقاومت فلسطینی و پایداری در برابر ظلم اسرائیل تشویق میکند. هدف از این پژوهش، نحلیل روانشناختی داستانهای محمود شقیر، تبیین نقش نظریه شناخت اجتماعی در ادبیات کودک، بررسی تاثیر داستانها برمهارتهای اجتماعی کودکان، شناسایی الگوهای رفتاری مثبت و کاربرد تربیتی ادبیات کودک به ویژه در زمینه فرهنگ مقاومت وپایداری است. نتایج حاکی از آن است که داستانهای شقیر، با تمرکز بر شخصیتپردازی دقیق و تعاملات اجتماعی میان شخصیتها، نقش مهمی در تقویت مهارتهای اجتماعی کودکان ایفا میکنند و الگوهای رفتاری مثبت را به آنها معرفی کرده و از طریق فرآیند یادگیری مشاهدهای، به سمت رفتارهای مسئولانه و تفکر اجتماعی هدایت میکنند. این آثار افزون بر تقویت ارزشهای اخلاقی و اجتماعی میتوانند بهعنوان ابزاری تربیتی در آموزش مهارتهای زندگی به کودکان عمل کنند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Psychological analysis of Mahmoud Shakir's children's stories based on Albert Bandura's theory of social cognition
نویسندگان [English]
- bagher ostadi arzil 1
- mohammad reza eslamy 2
- maryam bakhshi 2
- abdolahad gheibi 3
1 PhD student of Arabic language and literature, Shahid Madani University of Azerbaijan
2 Assistant Professor of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Madani University of Azerbaijan
3 Professor of Arabic language and literature, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Madani University of Azerbaijan
چکیده [English]
Children’s literature plays a pivotal role in shaping the personality and behavior of children, serving as an effective tool for conveying values, moral concepts, and social skills. Albert Bandura’s Social Cognitive Theory, which examines the impact of environment, culture, and social interactions on individual behavior, provides a suitable framework for analyzing children’s stories. The present study, using a descriptive-analytical method, examines five stories by Mahmoud Shukair, including Man’u al-Tajawul (“Curfew”), Al-Ziyara (“The Visit”), Qalat Lana al-Shajarah (“The Tree Told Us”), Al-Malik al-Saghir (“The Little King”), and Al-Jundi wal-Lu’ba (“The Soldier and the Toy”), based on this theory. Shukair, a renowned Palestinian writer, depicts educational issues, human values, and social responsibilities in the form of children’s stories with simple yet purposeful narratives. He also encourages children to embrace the Palestinian culture of resistance and steadfastness against Israeli oppression. The results indicate that Shukair’s stories, with a focus on precise characterization and social interactions between characters, play a significant role in strengthening children’s social skills. They introduce positive behavioral patterns to children and guide them towards responsible behaviors and social thinking through the process of observational learning. In addition to reinforcing ethical and social values, these works can serve as an educational tool in teaching life skills to children.
کلیدواژهها [English]
- : Psychological analysis, social cognitive theory, children'
- s stories, Albert Bandura, Mahmoud Shukair
)