نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرشته شاهین ¹
• سید مهدی مسبوق ²
• مرتضی قائمی ²

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا

² استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

نظریة‌ نحو کارکردگرای احمد المتوکل در قرن بیستم، متأثر از رویکرد زبانشناسی نقشگرا است. این نظریه، واحد تحلیل دستوری متن را پاره‌گفتار می‌داند که بیان کنندة مقاصد گفتمانی گویشوران است. نحو کارکردگرا، سازه‌های کلامی را در سه سطح معناشناختی، نحوشناختی و کاربردشناختی مورد بررسی قرار می‌دهد. سطح کاربردشناختی مهمترین بعد این نظریه است؛ چرا که در تولید معنا و ساخت گفتمان کارکرد اساسی دارد. پژوهش حاضر که با روش توصیفی‌تحلیلی سامان یافته، کوشیده ضمن معرفی ابعاد و مؤلفه‌های نحو کارکردگرا، کاربست آن در متون دینی را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد و برای نیل به این هدف، نامه سی و یکم نهج‌البلاغه را به عنوان پیکره پژوهش انتخاب نموده است. برآیند پژوهش نشان داد، کانون مهمترین نقش را ایفا می‌کند. انباشت کانون، بیانگر وجه معرفتی نامه و تلاش گفته‌ساز برای ساخت هویت دینی است. همچنین کانون در تثبیت معنا، ترسیم قلمرو گفتمان و ایجاد بست گفتمانی نقش اساسی دارد. منادی کاربردشناختی، در این نامه افزون بر کارکرد منظورشناختی، در انسجام‌ بخشی ساختاری و یکپارچه‌سازی گفتمانی هم نقش‌آفرین است. دامنه توضیحی نیز متناسب با اهداف منظورشناختی در کلام امام (ع) کاربرد دارد. همچنین با توجه به انبوه ساخت کانونی نامه، در آن اثری از مبتدای گفتمانی دیده نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

• نحو کارکردگرا
• گفتمان
• احمد المتوکل
• نامه سی و یکم
• نهج‌البلاغه

موضوعات

• پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی

عنوان مقاله [English]

Functional syntax and Its Application In the Thirty-First Epistle of Nahj al-Balagha

نویسندگان [English]

• Fereshteh Shahin ¹
• seyyed mehdi masboogh ²
• mortaza ghaemi ²

¹ Doctoral student of Arabic language and literature at Bu-Ali Sina University

² Professor of the Department of Arabic Language and Literature at Bu-Ali Sina University

چکیده [English]

The theory of functional syntax of Ahmed Al-Mutawakkil in the twentieth century was influenced by functional linguistics. This theory considers the unit of syntax analysis of the text as a part of speech that expresses the intentions of the speakers’ discourse. Functional syntax studies speech structures at three levels: semantic, syntactic, and pragmatic. The pragmatic level is the most important aspect of this theory because it has a fundamental function in producing meaning and constructing discourse. This research, which followed the descriptive analytical approach, attempted to explain the most important aspects of functional syntax and the extent of its application to religious texts. To achieve this goal, the thirty-first epistle of Nahj al-Balagha was chosen as the research corpus. Among the results reached: The focus plays the most important role, and the accumulation of the focus expresses the cognitive aspect of the message and the verbal effort to build a religious identity. The focus also plays a fundamental role in establishing the meaning, determining the scope of the discourse, and creating a conclusion for the discourse. In this message, the communicative preacher, in addition to the communicative role, plays a major role in casting the structure and weaving the discourse. Descriptive tail, according to pragmatic reasons to Imam Ali’s words, it is applicable. Also, due to the large focus of the message, there is no trace of the beginning of the theme in it.

کلیدواژه‌ها [English]

• Functional syntax
• discourse
• Ahmad Al-Mutawakkil
• the thirty-first letter
• Nahj al-Balagha