76. تحلیل بازتاب عناصر تراژدی شکسپیر در نمایش‌نامة مجنون لیلی احمد شوقی

صبری جلیلیان؛ حامد صدقی

دوره 5، شماره 16 ، تابستان 1393، ، صفحه 53-29

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 463.56 K

77. کامیابی و ناکامی مردم از دیدگاه امین الریحانی

مهین حاجی زاده؛ رعنا نصیرپور

دوره 6، شماره 17 ، پاییز 1393، ، صفحه 61-32

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 468.97 K

78. نقد و بررسی فرایند "تکثر روایت" در رمان "المصائر" اثر ربعی المدهون

شهرام دلشاد تنیانی؛ الهه ستّاری؛ ملکه موسوی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 اردیبهشت 1399

چکیده

  با گذار رمان از شکل کلاسیک به شکل نو و ضد رمان، تغییراتی چندی در رمان انجام گرفت و نویسندگان به ایجاد تغییرات و خلق فرمها و شیوه‌های جدید رغبت نشان دادند که از جمله آنها تکثر روایت بود که در مقابل روایتی ...  بیشتر با گذار رمان از شکل کلاسیک به شکل نو و ضد رمان، تغییراتی چندی در رمان انجام گرفت و نویسندگان به ایجاد تغییرات و خلق فرمها و شیوه‌های جدید رغبت نشان دادند که از جمله آنها تکثر روایت بود که در مقابل روایتی واحد و یک جانبه، و برای نشان دادن از هم گسیختگی و چندگانگی مفاهیم جهان امروزی به کار گرفته شد. در این عصر، رمان نویس به جای اینکه از یک پنجره و یک زاویه دید به شرح مبسوط روایتی با ساختار کلاسیک ـ یعنی مقدمه و میانه و پایان ـ بپردازد به نگارش اثری دست می یازد که چندین روایت را با هم دنبال کند. اما برای اینکه اثرش به مجموعه داستان کوتاه تبدیل نشود آنها را در یک فصل جمع بندی می‌کند. مجموعه‌ای از عوامل در ایجاد چنین شگردی دخیل هستند و این شگرد در صورت به‌کارگیری توسط نویسنده زیباشناسی خاصی هم دارد. این مقاله با بررسی رمان "المصائر" به تحلیل فرایند تکثر روایت وکارکردهای موجود در آن می پردازد. همچنین عواملی که موجب انتخاب این شیوه توسط راوی شده در این مقاله لحاظ گردیده است. نتیجه پژوهش حاضر نشان می‌دهد که تکثر روایت در رمان المصائر بدلیل ساختار موسیقایی داستان، تعدد عناصر بنیادین و تم تاریخی و سیاسی انتخاب شده است و موجب تنوع و سرگرمی، جامع‌نگری و شمولیت و عدم توازن و انسجام گشته است. روش به کار رفته در پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی است.

---

• مشاهده مقاله

79. تحلیل عنصر عاطفه در رمان «علی خطی مجهول» اثر الخنساء عباس الشهاب بر اساس نظریه بافت درون زبانی فرث

علی صیادانی؛ عبدالاحد غیبی؛ یزدان حیدرپور مرند

دوره 12، شماره 41 ، پاییز 1399، ، صفحه 25-44

چکیده

  یکی از مهم ترین مسائلی که در واکاوی آثار ادبی به چشم می خورد، بررسی جنبه هایی از زبان با چشم اندازهای اجتماعی و نشانه شناختی آن است. توجه به این مسأله حقیقت و معنای واقعی متن ادبی را آشکار می نماید. برای ...  بیشتر یکی از مهم ترین مسائلی که در واکاوی آثار ادبی به چشم می خورد، بررسی جنبه هایی از زبان با چشم اندازهای اجتماعی و نشانه شناختی آن است. توجه به این مسأله حقیقت و معنای واقعی متن ادبی را آشکار می نماید. برای دریافت حقیقت و معنای متن باید لایه های ژرف تر را مورد بررسی قرار دهیم. یکی از اصلی ترین جنبه های بررسی لایه های مزبور، آگاهی از بافت موقعیت زبانی متن ادبی است. در این بافت موقعیت زبانی، بررسی روابط درونی متن اهمیت می یابد. با بررسی روابط مزبور تحلیل مؤلفه های معنایی عاطفی در ساختار متن می تواند حقیقت معنای موردنظر را آشکار نماید. بر این اساس این پژوهش در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی رمان «عَلی خُطی مَجهول» اثر الخنساء عباس الشهاب را از منظر بافت موقعیت درون زبانی فرث و تحلیل مؤلفه‌های عاطفی مورد بررسی قرار دهد. اهمیت گزینش رمان عَلی خُطی مجهول در فحوای آن نهفته است. در این واکاوی ویژگی های مزبور ضرورت پژوهش حاضر را بر اساس بافت درون زبانی فرث در راستای تحلیل مؤلفه های عاطفی ایجاب می نماید. در این رمان ارتباط میان عناصر ساخت زبانی در درون نظام زبانی از طریق روابط هم نشینی و جانشینی و ویژگی های عنصر عاطفی مورد تحلیل قرار می گیرند. با مرور تحلیل مؤلفه های عاطفی «عنصر عاطفه» در روابط متن زبانیِ رمان مزبور چنین بر می آید که نویسنده در تلاش بوده تا با استفاده از کمترین الفاظ، معنای کانونی و حقیقی را به مخاطب انتقال دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.12 MB

80. بررسی نقاب تموز در قصیدة «تموزجیکور» سیاب (با تکیه بر رویکرد درامی و روایی)

علی اصغر حبیبی

دوره 4، شماره 9 ، پاییز 1391، ، صفحه 38-61

چکیده

  رویگردانی از روشهای مستقیم در بیان عواطف از اصلیترین ویژگیهای شعر معاصر است. تکنیک نقاب را بایست یکی از بهترین و کارآمدترین ابزارهای بیانی غیرمستقیم در شعر معاصر قلمداد نمود. این تکنیک با تکیه بر اشتراک ...  بیشتر رویگردانی از روشهای مستقیم در بیان عواطف از اصلیترین ویژگیهای شعر معاصر است. تکنیک نقاب را بایست یکی از بهترین و کارآمدترین ابزارهای بیانی غیرمستقیم در شعر معاصر قلمداد نمود. این تکنیک با تکیه بر اشتراک عینی در تبیین نهفته‌های درونی شاعر، نقش میانجی را بین غنایی گری شعر و حالت درامی نمایش ایفا می‌نماید. به این سبب، شاعر معاصر با بهره مندی از ابعاد فنی و سرشار از الهام شعری این شگرد نوظهور ادبی، ضمن گستراندن پلی میان گذشته، حال و آینده می‌تواند از مرزهای شخصی و حتی قومی درگذرد و به اعماق ذات بشری نفوذ کند. سیاب نیز به‌عنوان شاعری پیشرو در قصیدة «تموزجیکور» با نقاب افکندن بر شخصیت اسطوره ای تموز و تکیه بر رویکرد درامی و روایی تکنیک نقاب، به بیان دغدغه‌های فردی و جامعة عراق از زبان تموز پرداخته است. در این تحقیق، با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، پس از مطالعه و بررسی  نقاب شعری در ادبیات، به چگونگی کاربرد اصول هنری شعر نقاب (تموز) در قصیدة «تموز جیکور» پرداخته است. نکته قابل توجه در نقاب پردازی سیاب در این قصیده؛ کاربرد معکوس نقاب تموز و بدل نمودن دلالت مثبت زندگی بخشی و باروری آن به دلالتهای منفی چون نابودی و سترونی است که نشان دهندة توانایی والای شاعر در کاربست اسطوره برای بیان تجربیات معاصر است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 265.93 K

81. الرمز والأسطورة والصورة الرمزیة فی آثار جبران

سردار اصلانی؛ نصرالله شاملی؛ عسکر علی کرمی

دوره 4، شماره 10 ، زمستان 1391، ، صفحه 38-55

چکیده

  لاشکّ أن لجبران أسلوبه الفرید الذی یقع بین لغة النثر ولغة الشعر، ویتنافس الشعرَ من حیث الصورةُ والقدرةُ البیانیة. إن جبران حتی فی غلواءه الرومانسیة، قد تخلّی عن ضبابیة الرومانسیین وعزلتهم، وعن إطار ...  بیشتر لاشکّ أن لجبران أسلوبه الفرید الذی یقع بین لغة النثر ولغة الشعر، ویتنافس الشعرَ من حیث الصورةُ والقدرةُ البیانیة. إن جبران حتی فی غلواءه الرومانسیة، قد تخلّی عن ضبابیة الرومانسیین وعزلتهم، وعن إطار الحدود البیانیة، واختطّ لنفسه أسلوباً یستمدّ قدرته من صوره الموحیة، ومن رموز تسهم فی نقل معاناة الإنسان، مشوبة بالإبهام والتعقید الفنی اللذین یصلان عالم الذات بالواقع، مبتعدۀً عن غموض الرمزیة الغربیة. إن رمزیة جبران تترواح بین الرمزیة الغربیة والعربیة، مع غلبة الرمزیة العربیة التقلیدیة موضوعاً، وغلبة الغربیة أسلوبا، وقد یتمّ استمداد الرموز الصوفیة منها خاصة، لخلق النماذج الثوریة المتخطّیة للمألوف، والتی تنشد الخلاص الإنسانی، فتعبیر جبران بالرمز لیس مجرد حلیة فنیة وبلاغیة، إنما هو نوع من استشراف للمستقبل وثورة علی الحاضر وتجسید لألم الإنسان من خلال الصورة الرمزیة الملیئة بالدلالات والکاشفة عن معاناة الإنسان. رموز جبران ملتزمة بقضایا الإنسان المعاصر فی تعامله مع الوجود ومع الهموم المصیریة، وتکمن مهمة أسلوبه فی الربط بین الأدب وبین الهمّ المیتافیزیقی والموضوعی. ورمزیته تمثّل قراءة جدیدة فی علاقة الإنسان بالوجود، مع سریان النَفَس الصوفیّ والنزعة الثوریة الروحیة الملتزمة فی جمیع دلالاتها.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 189.56 K

82. سیر تحوّلات «توقیعات» و تأثیر آن در ادبیات عربی

عبدالغنی ایروانی زاده؛ مهدی عابدی

دوره 3، شماره 8 ، تابستان 1391، ، صفحه 40-56

چکیده

  توقیعات، فنّ نثری متداول در دوره های گوناگون است که در صدر اسلام زایش، و در عصر اموی انتشار یافت و در عصر عباسی به شکوفایی رسید، به اندلس انتقال یافت و سپس در گسترة گیتی پراکنده شد و در فرجام کار، پس از ...  بیشتر توقیعات، فنّ نثری متداول در دوره های گوناگون است که در صدر اسلام زایش، و در عصر اموی انتشار یافت و در عصر عباسی به شکوفایی رسید، به اندلس انتقال یافت و سپس در گسترة گیتی پراکنده شد و در فرجام کار، پس از تهاجم سراسر خونبار مغول همچون سایر انواع ادبی، رو به اضمحلال نهاد و اثری از آن باقی نماند؛ امّا در زمان حکومت مملوکیان و عثمانیها جامه‌ای نو بر تن کرد و با نام نگارش انشایی، ‌رویشی دوباره یافت. توقیعات در عصر عباسی در اسلوب، چندان تفاوتی با توقیعات عصر اموی ندارد؛ چرا که در اسلوب، مبتنی بر تمرکز و وضوح تفکّر، ایجاز، کوتاه گویی در شکل و زیبایی تصویر و لطافت اشاره است. با وجود شکوفایی توقیعات در عصر عباسی، اواخر این دوران، نثر فنّی به آرایه‌های ادبی و درازگویی متمایل شد؛ اگرچه پایه و شالودة توقیعات، ایجاز و تمرکز بود. دلایلی که به رواج و تداوم این فن در عصر عباسی منجر گردید، به طور خلاصه، عبارت است از ‌تنوّع امور حکومتی و نیاز شدید مردم و درخواستهای آنان از حاکمان و طبیعت تظلّم‌خواهی هایی که متضمّن پاسخ سریع و دقّت نظر رهبران و گسترة فرهنگ آنان بود. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به ارائه تاریخچه مختصری از سیر تحوّلات توقیعات و میزان تأثیر گذاری آن در پیشرفت و شکوفایی ادب عربی می پردازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 189.45 K

83. تحلیل کاربردشناختی «قصیدة الأرض» محمود درویش با تکیه بر نظریه کنش گفتار

هادی علی پور لیافویی؛ علی رضا نظری

دوره 11، شماره 39 ، بهار 1399، ، صفحه 41-64

چکیده

  نظریه کنش گفتار از مقوله‌های بنیادین در حوزه کاربردشناسی زبان است که زبان را در نقشمندی کاربران و تحلیل معانی ثانوی کلام بر مبنای اطلاعات بافتی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در این شاخه علمی، نظریه کنش گفتار ...  بیشتر نظریه کنش گفتار از مقوله‌های بنیادین در حوزه کاربردشناسی زبان است که زبان را در نقشمندی کاربران و تحلیل معانی ثانوی کلام بر مبنای اطلاعات بافتی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در این شاخه علمی، نظریه کنش گفتار به عنوان مقوله‌ای در ارتباط زبان و عمل، به کشف زوایای پنهان کلام و اعمالی که بر پایه کارکرد زبان می‌توان انجام داد می‌پردازد. بدین منظور جستار حاضر درصدد است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، قصیده‌ای از شاعر مقاومت، محمود درویش را در مقام یک کنش کلامی مورد تحلیل قرار دهد تا از این رهگذر با توجه به تعیین معانی متن براساس بافت در نظریه مذکور بتواند به خوانشی کاربردشناختی از یک اثر زبانی، به عنوان کنشی در راستای دیگر کنش های مقاومت دست یابد. براساس الگوی کنش جان سرل، یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که کنشگری قصیده در کارکرد اظهاری و عاطفی بیشترین بسامد را برخوردار است. کنش اظهاری شاعر در راستای اثبات هویت سرزمینی و جغرافیایی، بازگویی حقایق و حقوق غصب شده مردم فلسطین و با تأکید بر اطلاعات پیشین به عنوان گواهی برای عینیت بخشیدن به مدعای خویش، با هدف انگیزش عواطف و القای روحیه امید و مقاومت بیان می‌شود و در کنش عاطفی شاعر درصدد است درونه های عاطفی خود ناشی از حزن و اندوه، تأسف خود را نسبت به حوادث و وقایع پیش آمده نشان دهد. پاره گفت‌های شاعر غالباً در شکل ضمنی به عنوان یک کنش‌گفتار عرضه شده‌اند که از لازمه زیبایی و ادبیّت یک متن شعری است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1014.08 K

84. تحلیل سوره «کهف» بر پایه رویکرد معنا‌شناسی شناختی

سودابه مظفری؛ علی اسودی؛ نیلوفر زریوند

دوره 12، شماره 42 ، زمستان 1399، ، صفحه 41-57

چکیده

  معنا‌شناسی شناختی، از شاخه‌های اصلی زبان‌شناسی شناختی بوده که به تحلیل معنا بر پایة شناخت می‌پردازد. این نگرش می‌تواند با استفاده از مبانی نظری خود همچون مبحث توسعة حقیقی و شمولی با استعاره‌های مفهومی ...  بیشتر معنا‌شناسی شناختی، از شاخه‌های اصلی زبان‌شناسی شناختی بوده که به تحلیل معنا بر پایة شناخت می‌پردازد. این نگرش می‌تواند با استفاده از مبانی نظری خود همچون مبحث توسعة حقیقی و شمولی با استعاره‌های مفهومی و طرح‌واره‌های تصویری، در تحلیل معنای سوره‌های قرآن نقش مهمی ایفا کند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، ابژه‌های معنایی سورة «کهف» را با رویکرد معنا‌شناسی شناختی بررسی کرده تا معانی نهفته و یا متعدد آن‌ها را آشکار سازد. ازاین‌رو در این جستار مشخص گردید که واژة «الکتاب» به صفت انحراف ناپذیری و انسجام آگاهی‌های رسیده به پیامبر اشاره دارد، واژة «الفتیة» اشاره به صفت جوانمردی و قدرت ایمان یاران غار دارد، معانی کنشی در پی آگاه کردن بازتاب نیات خیر و شر انسان می‌باشند، واژة «ذی القرنین» در پی تأکید بر قدرت و جنگاوری پادشاهی بزرگ و واژة «السبب» به علم و معرفت ذی القرنین که چون راهنمایی برای او بوده اشاره دارد، و درنهایت، واژگان «یأجوج‌ومأجوج» نیز بر میزان شرارت و فساد این قوم دلالت دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 739 K

85. بررسی مؤلفه های نوستالژی در مقامات بدیع الزمان همدانی و حریری

سعیده جلالی فرد؛ غلامرضا کریمی فرد؛ محمود آبدانان مهدیزاده

دوره 10، شماره 33 ، پاییز 1397، ، صفحه 43-63

چکیده

  نوستالژی عبارت است از دلتنگی به سبب دوری از وطن یا دلتنگی حاصل از یادآوری گذشته‌های خوشایند و درخشان. نوستالژی به ظاهر موضوعی جدید در ادبیات است، اما در واقع شوق بازگشت به وطن یکی از موضوعات اساسی در ...  بیشتر نوستالژی عبارت است از دلتنگی به سبب دوری از وطن یا دلتنگی حاصل از یادآوری گذشته‌های خوشایند و درخشان. نوستالژی به ظاهر موضوعی جدید در ادبیات است، اما در واقع شوق بازگشت به وطن یکی از موضوعات اساسی در ادب عربی بود و از زمان های دور و عصر جاهلی، شاعران خاطرات خوب، معشوق، قبیله و خرابه های منزل یار را با حسرت یاد می‌کردند. این نوع ادبی در ادبیات دوره اموی و عباسی نیز رواج بیشتری یافت. مقامات بدیع الزمان و مقامات حریری از نمونه متون عصر عباسی هستند که در آنها مایه‌های نوستالژیک به چشم می‌خورد. ما در این پژوهش تلاش نمودیم تا به بررسی مؤلفه‌های ‌نوستالژی در مقامات بدیع الزمان و حریری بپردازیم. پژوهش مورد نظر در این دو کتاب که از متون نثری قدیم ادب عربی محسوب می‌شوند می‌تواند به نوعی، اثبات وجود مولفه-های نوستالژی در متون قدیم و بخصوص نثر باشد. در این دو اثر مؤلفه‌های "حسرت ایام گذشته، دوری از وطن، ارزشهای از دست رفته" و همچنین ضدنوستالژی، مشاهده می‌شود. نیز می‌توان اذعان کرد که نوعی نوستالژی به نام "نوستالژی دروغین" در این مقامات وجود دارد که به نوعی، بیانگر استفاده‌ی ابزاری از این مؤلفه‌ها به عنوان یکی از شگردهای تکدی‌گری در آن زمان می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 804.43 K

86. دلالت‌های هنجارگریزی نوشتاری در داستان کوتاه عربی مغرب بر اساس نظریه لیچ

زهره قربانی مادوانی

دوره 11، شماره 40 ، تابستان 1399، ، صفحه 43-62

چکیده

  هنجارگریزی از جمله مباحثی است که در مکتب فرمالیسم مطرح شد. بنیان‌گذاران این نظریه، گام‌هایی در جهت انحراف از قواعد و معیارهای زبان هنجار برداشته و یکی از راه‌های خلق ادبیات را استفاده از همین شگردهای ...  بیشتر هنجارگریزی از جمله مباحثی است که در مکتب فرمالیسم مطرح شد. بنیان‌گذاران این نظریه، گام‌هایی در جهت انحراف از قواعد و معیارهای زبان هنجار برداشته و یکی از راه‌های خلق ادبیات را استفاده از همین شگردهای هنجارگریزی برشمردند. در این میان، جفری لیچ به عنوان یکی از چهره‌های برجسته شکل‌گرای انگلیسی به انواع هنجارگریزی اشاره و آن را به هشت مورد دسته‌بندی کرد که از جمله آنها، هنجارگریزی نوشتاری است. این مقاله بر آن است تا با روش تحلیلی- استقرائی انواع هنجارگریزی نوشتاری را در ریزروایت‌های عربی، با تمرکز بر تعداد 11 مجموعه ریزروایت(857 داستان) از کشور مغرب استخراج کند و نشان دهد که هنجارگریزی حتی در ریزروایت چند سطری و چند کلمه‌ای نیز قابل بررسی است تا آنجا که تکنیک‌هایی در ریزروایت به کار رفته که در شعر وارده نشده است. انتخاب روایت‌های کشور مغرب بدین علت است که شکوفایی ریزروایت به شکل قابل توجهی در این کشور نمود یافت. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که پرکاربردترین شیوه‌های هنجارگریزی در ریزروایت‌های مغربی مواردی چون: جدانویسی واژه، به کارگیری وام جمله‌هایی از زبان‌های بیگانه، بخش‌بندی سطور ریزروایت با اعداد، استفاده نامتعارف از علامت‌های نگارشی است. اما هدفی که نویسندگان مغربی دنبال می‌کنند از یک سو معطوف‌کردن توجه خواننده و مهم جلوه دادن آن بخش از ریزروایت است که متفاوت از بقیه آمده است و از سوی دیگر تلاش در هماهنگی ساختار با محتواست.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 821.12 K

87. غربت‌گزینی در شعر بدر شاکر السیاب

مهین حاجی زاده؛ علی فضا مرادی

دوره 2، شماره 3 ، بهار 1390، ، صفحه 45-72

چکیده

  غربت‌گزینی یا اغتراب در معنای عام کلمه، پدیده‌ای است که سـابقه‌ای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغه‌های زندگی بشری بوده است؛ زیرا چه بسیار افرادی که از اجتماعات انسانی گریزان بوده و یا ...  بیشتر غربت‌گزینی یا اغتراب در معنای عام کلمه، پدیده‌ای است که سـابقه‌ای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغه‌های زندگی بشری بوده است؛ زیرا چه بسیار افرادی که از اجتماعات انسانی گریزان بوده و یا از نحوه‌ی عملکرد حاکمان خود، تنفر داشته‌اند که در هر دو صورت زمینه‌ی پیدایش این پدیده در میان افراد بشری فراهم گردیده است. سابقه‌ی این امر نیز در معنای خاص، یعنی غربت‌گزینی ادبی که مدّ نظر این مقاله است، به دوره‌ی ادبیات جاهلی بر می‌گردد. پس از آن در دوره‌های ادبی متأخر نیز بحث غربت-گزینی، مورد توجه شعرا بوده و در اشعار آنان نمود داشته است. مصـداق بارزتر این موضوع را می‌توان در ادبیات معاصر عربی مشاهده نمود؛ زیرا اسباب و عللی از جمله عوامل سیاسی و اقتصادی و نیز شرایط موجود دوره‌ی معاصر، باعث تشدید این پدیده در ادب معاصر گردیده است. مقاله‌ی حـاضر، موضوع غربت‌گزینی در شعـر بدر شـاکر السیاب، شاعر معاصر عراقی را بررسی کرده و ضمن بیان انواع اغتراب در شعر ایشان، به عوامل پیدایش این انواع نیز اشاره می‌کند. بدیهی است که شرایط روحی و جسمی شاعر و دیگر شرایط موجود زمانی و مکانی از جمله عوامل پیدایش این غربت گزینی‌ها نزد شاعر می باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 272.89 K

88. پژوهشی پیرامون عینیه ی ابن سینا و نی نامه ی مولانا

رضا سمیع زاده

دوره 2، شماره 4 ، تابستان 1390، ، صفحه 45-60

چکیده

  « قصیده ی عینیه ی » [1]شیخ الرئیس ابو علی سینا و «نی نامه ی » [2]مولانا جلال الدّین محمد رومی از این جهت که هر دو بیان کننده ی هبوط روح انسانی از عالم ملکوت و مجّردات به کالبد تیره ی انسانی هستند شباهت هایی ...  بیشتر « قصیده ی عینیه ی » [1]شیخ الرئیس ابو علی سینا و «نی نامه ی » [2]مولانا جلال الدّین محمد رومی از این جهت که هر دو بیان کننده ی هبوط روح انسانی از عالم ملکوت و مجّردات به کالبد تیره ی انسانی هستند شباهت هایی دارند . امّا از آن جهت که ابن سینا به مسأله نگاهی عقلانی؛ و خشک و فلسفی، امّا مولانا نگاهی دردمندانه و عاشقانه و از سر سوز دارد از هم متفاوتند . ابن سینا روح انسان را واردی ارجمند می داند و به ورودش دل خوش می دارد و از فرط دلخوشی و غرور علمی آن را در قالب معّمائی طرح می کند و از مخاطب می طلبد که منظور او را دریابد . امّا فریاد مولانا از این پیشامد بلند است و سینه ی شرحه شرحه از فراق می خواهد که سوز اشتیاق به وصال مجّدد را بازگوید، باشد که بدین ترتیب تشفّی قلبی برایش حاصل شود . ابن سینا به هبوط نگاهی آموزشی - تعلیمی ( educational ) امّا مولانا نگاهی احساسی و عاطفی ( emotional ) دارد . ابن سینا واقعه را خطیر نمی بیند، بلکه امر برایش طبیعی جلوه می کند . اگر چه تلاش نموده ، ماجرای هبوط را در قالب معما بیان نماید امّا کلامش چندان به سوی زبان استعاری و رمزی نگراییده است، بلکه لبریز از صراحت است. اما مولانا به سبب دردمندی و بزرگ دیدن واقعه ، کلامی بس استعاری و کنایی اختیار کرده است .

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 226.25 K

89.  شخصیت‌پردازی در مجموعة نمایشی «من فوق سبع سماوات» اثر علی‌احمد باکثیر

علی بیانلو؛ فریده جباره ناصرو

دوره 6، شماره 20 ، تابستان 1394، ، صفحه 45-66

چکیده

  مجموعة نمایشی «من فوق سبع سماوات» باکثیر از جمله نمایشنامه­های تاریخی اسلامی است که حضور عنصر شخصیت در آن بسیار پررنگ‌تر از دیگر عناصر نمایش است. شخصیت در نمایشنامه به انواع گوناگونی از جمله ...  بیشتر مجموعة نمایشی «من فوق سبع سماوات» باکثیر از جمله نمایشنامه­های تاریخی اسلامی است که حضور عنصر شخصیت در آن بسیار پررنگ‌تر از دیگر عناصر نمایش است. شخصیت در نمایشنامه به انواع گوناگونی از جمله اصلی و فرعی، ایستا و پویا، مقابل و مخالف، نوعی و همه­جانبه و... تقسیم­بندی می­شود. شخصیت­پردازی در نمایشنامه معمولاً به کمک برخی تکنیک­ها همچون گفتگو، عمل، صحنه­پردازی و نامگذاری صورت می‌پذیرد. ­این مقاله بر ­آن است از یک‌سو انواع مختلف شخصیت­ها را در این مجموعه بررسی کند و از سوی دیگر تکنیک­های شخصیت­پردازی باکثیر را تحلیل کند. نتیجه اینکه باکثیر، از تمامی انواع شخصیت بهره جسته است و از همة تکنیک­های شخصیت‌پردازی بجز تکنیک نامگذاری استفاده کرده است؛ زیرا شخصیت­های نمایشنامه، واقعی و تاریخی هستند و خواننده تنها با شنیدن نام آن­ها به اسلامی بودن فضای نمایش پی می­برد. البته بهره‌گیری از عنصر گفتگو در شخصیت­پردازی نسبت به دیگر عناصر نمایش قوی­تر است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 515.75 K

90. زبان و گفتمان انقلابی در رمان "فراشة المیدان" از سلطان الحجار (بر اساس نظریه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف)

سید محمدرضا خضری؛ علی عدالتی نسب

دوره 9، شماره 32 ، تابستان 1397، ، صفحه 45-61

چکیده

  تحلیل گفتمان رویکردی جامع در تحلیل متن است که به وسیله آن می‌توانیم فکر نویسنده و هدفی که از ماورای صورت و معنا در متن را دنبال می‌کند، تبیین کنیم. از آنجایی که تحلیل متون جدید و بویژه نوع ادبی رمان در ...  بیشتر تحلیل گفتمان رویکردی جامع در تحلیل متن است که به وسیله آن می‌توانیم فکر نویسنده و هدفی که از ماورای صورت و معنا در متن را دنبال می‌کند، تبیین کنیم. از آنجایی که تحلیل متون جدید و بویژه نوع ادبی رمان در تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی جهان معاصر نقش بسزایی دارد، مسئله تحلیل متون بر این اساس و بیان گفتمان غالب و جهت دهی آنها از ضرورت‌های ادب معاصر است. این پژوهش بر مبنای تحلیل انتقادی گفتمان بر اساس نظریه نورمن فرکلاف(1941) در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین به شیوه توصیفی – تحلیلی، رمان فراشة المیدان را مورد بررسی قرار خواهد داد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نویسنده در سطح توصیف با ایجاد روابط هم‌نشینی و گاهی تضاد و برقراری ارتباط بین واژگان، در پی تبیین ایدئولوژی و فکر خود است، در سطح تفسیر از بافت بینامتنی برای بافت موقعیت موجود استفاده برده و سیر تحول شخصیت زن را بیان کرده و در سطح تبیین، گفتمان غالب را که مبتنی بر هویت و آزادی خواهی است در ارتباط با عوامل درون متنی و برون متنی به تصویر کشیده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 329.64 K

91. التحوّل فی الشخصیة والتغییر فی المکان فی روایة "فسحة للجنون" لسعد محمد رحیم

کریم امیری؛ محمد جواد پورعابد(حصاوی)؛ ناصر زارع؛ سید حیدر فرع شیرازی

دوره 10، شماره 35 ، بهار 1398، ، صفحه 45-60

چکیده

  عمل الروائی العراقی، سعد محمد رحیم، فی هذا النصّ على ما یسمّى بالتراجیکومیدیا لیسرد حیاة شخصیّة مثقّفة قادتها ملابسات ما عاشته من آلام نتیجة تعرّضها لشتّى أنواع التعذیب والعنف من قبل أزلام السلطة الفاشیة، ...  بیشتر عمل الروائی العراقی، سعد محمد رحیم، فی هذا النصّ على ما یسمّى بالتراجیکومیدیا لیسرد حیاة شخصیّة مثقّفة قادتها ملابسات ما عاشته من آلام نتیجة تعرّضها لشتّى أنواع التعذیب والعنف من قبل أزلام السلطة الفاشیة، لتتحوّل أو تدّعی فیما بعد الجنون لتحظى بفسحة للعیش؛ فکان هناک جانبان فی حیاتها یعملان على إضاءة النص السردی؛ جانب جدّی وآخر هزلی ‏ساخر.ترکّز الدراسة فی مسارها على الشخصیة المحوریة مستقصیة حضورها فی أنواع الأمکنة حسب التقاطبات المکانیة لیوری لوتمان Yuri Lotman))، وتبحث فی التأثیر المتبادل بینها، وبین أماکن تواجدها. ومن هنا ینطلق البحث ‏مفیداً من المنهج التوصیفی التحلیلی فی إثارة إشکالیة الشخصیة وعلاقتها بالمکان الروائی.‏ وتبیّن أنّ الشخصیة التراجیدیة (عامر)، حضرت فی الأماکن المغلقة والمفتوحة، وهی أماکن متغیّرة بفعل السلطة الفاشیة، والتغییر الطارئ على البلاد (الحرب)، مصرّة على العیش مشرّدة ‏غیر آبهة فی نفس الوقت لنهایة مأساویة، کانت لها بالمرصاد؛ فکما عاشت ضحیة تعسّف دیکتاتوری صارت ضحیة قصف عشوائی لینهی حیاتها فترحل عن فضاء مکانی ملؤه‏ الجور والامتهان لکرامة الإنسان.‏

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 839.15 K

92. اعجاز ادبی قرآن کریم و سیر تطور آن

رضوان باغبانی؛ خلیل پروینی؛ محمد ابراهیم خلیفه شوشتری؛ عیسی متقی زاده

دوره 3، شماره 7 ، بهار 1391، ، صفحه 46-64

چکیده

  آغاز پیدایش بحث اعجاز به طور دقیق مشخص نیست؛ اما دیدگاه­های دانشمندان قرن دوم و سوم هجری پیرامون مسائل ادبی قرآن کریم، منجر به افزایش گستره­ی این بحث و تألیف کتاب­های مستقلی درباره­ی اعجاز در ...  بیشتر آغاز پیدایش بحث اعجاز به طور دقیق مشخص نیست؛ اما دیدگاه­های دانشمندان قرن دوم و سوم هجری پیرامون مسائل ادبی قرآن کریم، منجر به افزایش گستره­ی این بحث و تألیف کتاب­های مستقلی درباره­ی اعجاز در قرن­های بعد گردید. از جمله­ی این دانشمندان می­توان به ابوعبیده معمر بن مثنّی، یحیی بن زیاد فراء، جاحظ و ابن قتیبه اشاره کرد. ابوعبیده با تألیف کتاب «مجاز القرآن» و فراء با تألیف کتاب «معانی القرآن» در قرن دوم هجری گام­های اولیه را در باب اعجاز قرآن کریم برداشته­اند. هر چند این دو دانشمند در تألیفات خود به طور مستقیم به مسأله­ی اعجاز اشاره­ای ننموده­اند، اما با ذکر مسائل بلاغی قرآن کریم زمینه را برای طرح و گسترش اندیشه­ی اعجاز ادبی قرآن کریم فراهم آورده­اند. جاحظ برای نخستین بار در قرن سوم هجری به نظریه­ی نظم قرآن اشاره نموده است. وی همچنین به ردّ نظریه­ی صَرفَه که استادش نظّام بیان نموده، پرداخته است. ابن قتیبه در قرن سوم هجری کتاب «تأویل مشکل القرآن» را در دفاع از قرآن کریم و اعجاز و بلاغت آن و در پاسخ به طاعنانِ به نظم و اسلوب قرآن کریم تألیف نمود. وی با گذر از مرحله­ی اشارات و نظرات به مرحله­ی تألیف مستقل پیرامون اعجاز قرآن کریم و بیان وجوه آن رسید. این مقاله به دنبال آن است که سهم هر یک از این دانشمندان را در زمینه­ی دانش اعجاز ادبی قرآن کریم و سیر تطوّر آن روشن نماید. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 206.76 K

93. نشانه‏ شناسی واژگانی نفاق در قرآن کریم ( مطالعه‏ی موردی سورة منافقون)

انسیه خزعلی؛ میترا اکبری

دوره 8، شماره 25 ، پاییز 1395، ، صفحه 47-25

چکیده

  نشانه‏شناسی، روشی تحلیلی از درون متن و با کمک عناصر موجود در آن، سعی دارد به مفهوم اصلی متن و لایه‏های معنایی آن دست پیدا کند. به همین علت نشانه‏شناسی ادعا می‏کند بیشتر از روش‏های دیگر به معنی ...  بیشتر نشانه‏شناسی، روشی تحلیلی از درون متن و با کمک عناصر موجود در آن، سعی دارد به مفهوم اصلی متن و لایه‏های معنایی آن دست پیدا کند. به همین علت نشانه‏شناسی ادعا می‏کند بیشتر از روش‏های دیگر به معنی اصلی متن نزدیک‏ است، و نقاط کلیدی آن را کشف می‏کند. فهم قرآن کریم به علت برخورداری از لایه‏های معنایی بی‏شمار،  نیازمند تحلیل و تفسیر است. روش انجام کار در پژوهش حاضر به این صورت بوده است که ابتدا واژگان محوری مرتبط با مهم‏ترین ویژگی‏های منافقان مشخص شده سپس از نظر لغوی بررسی شده است. در ادامه این واژگان در ارتباط با واژگان هم­نشین خود برای تعیین ویژگی‏های باطنی منافقان توجه شده است. روابط معنایی واژگان اصلی و فرعی و واژگان انتهایی و تحکمی آیات به خوبی نشانه‏های برجستة و منحصر به فرد نفاق را به نمایش می‏گذارد. در تحلیل نهایی نشانه‏های نفاق، با وجود بسامد فراوان واژگان دال بر نشانه‏های برونی، دلالت‏های چندگانه این واژگان بر نشانه‏های درونی موجب تقویت ترسیم لایه‏های پنهان رفتار منافقان شده است. این امر محوریت نشانه‏های درونی را نبود صداقت و عمده جلوه‏ها و نشانه‏های بیرونی آن‏ها را همراهی متظاهرانه و فرصت‏طلبانه می‏داند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 911 K

94. نظرةعابرة علی مقدرةابن هشام النحویةﻓﻲشرحه علی قصیدة«بانت سعاد»للکعب

احمد پاشازانوس

دوره 3، شماره 6 ، زمستان 1390، ، صفحه 48-56

چکیده

        ممّا لاشکّ أنَّ لهذة القصیدة بین القصائد العربیة مکانةً رفیعة ﻓﻲالتراث العرﺑﻲ، لِأنّها أنشِدَت ﻓﻲ حضرة النبیِّ(ص) وبها نال کعب بن زهیر العفو بعد أن اُهدِردَمُهُ ،إنّ هذا الشرح أﻱ ...  بیشتر       ممّا لاشکّ أنَّ لهذة القصیدة بین القصائد العربیة مکانةً رفیعة ﻓﻲالتراث العرﺑﻲ، لِأنّها أنشِدَت ﻓﻲ حضرة النبیِّ(ص) وبها نال کعب بن زهیر العفو بعد أن اُهدِردَمُهُ ،إنّ هذا الشرح أﻱ «بانت سعاد» لابن هشام الأنصاری ،صاحب کتاب «المغنی» القیّم من أجود ما خلّفه فی العربیة. لأنّه قام بشرح هذه القصیدة التی تشتمل علی سبعةوخمسین بیتاً بالتفصیل و استشهد بالآیات القرآنیة و الأحادیث النبویة و الشواهد الشعریة و أمثال العرب،و له نظرات صرفیة و بلاغیة إضافة إلی نظراته النحویة و اللغویة و استعمل آراء النحاة الآخرین.هذا المقال ﻳﻠﻘﻲ نظرة عابرةإلی شخصیةابن هشام العلمیةولاسیّماالنحویةومنهجه ﻓﻲ شرح القصیدة.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 153.88 K

95. منهج الزوزنی فی «شرح المعلقات السبع» (عربی)

سید محمدرضا ابن الرسول؛ محمد خاقانی؛ سمیه حسنعلیان

دوره 3، شماره 5 ، پاییز 1390، ، صفحه 49-81

چکیده

  نظراً للشهرة الواسعة للمعلقات بوصفها قصائد انتهت إلیها تجارب العرب الجاهلیین وهی بلغت الذروة فی الجمال الشعری، والتصویر، والخیال فضلاً عن أنها تضم مجموعة کبیرة من الألفاظ الغریبة وأن کثیراً من أبیاتها ...  بیشتر نظراً للشهرة الواسعة للمعلقات بوصفها قصائد انتهت إلیها تجارب العرب الجاهلیین وهی بلغت الذروة فی الجمال الشعری، والتصویر، والخیال فضلاً عن أنها تضم مجموعة کبیرة من الألفاظ الغریبة وأن کثیراً من أبیاتها شواهد فی علوم البلاغة والصرف والنحو والتفسیر و... ولذلک اهتم بها العلماء فی مختلف العصور وأخذوا فی شرحها، من هذه الشروح کتاب الزوزنی شرح المعلقات السبع. هذا من جهة ومن جهة أخری لأهمیة دراسة منهج التألیفات و الکتب و تحلیلها و نقدها لإفادة الباحثین منه وإنارة الطریق أمامهم، یهدف هذا البحث إلی دراسة منهج الزوزنی فی شرحه علی المعلقات مستخدماً المنهج التوصیفی ـ التحلیلی. أظهرت نتائج الدراسة أن الزوزنی اهتمّ بالمعنی فی شرحه اهتماماً بالغاً وأن الطابع العام لشرحه هو الطابع التعلیمی، وإن لم یغفل النحو والنقد والبلاغة والروایة فی شرحه إغفالاً تامّاً.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 297.72 K

96. تحلیل مولفه های پست‌مدرنیسم در رمان «مملکة الغرباء» اثر إلیاس خوری

مهین حاجی زاده؛ مهناز خازیر

دوره 9، شماره 29 ، پاییز 1396، ، صفحه 49-79

چکیده

  پست‌مدرنیسم یکی از جنبش‌های تأثیر‌گذار چند دهۀ اخیر است و فصل جدیدی در تاریخ تمدن غرب به شمار می‌رود. این جنبش نه تنها بر عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی تأثیر گذاشت، بلکه به حوزۀ ادبیّات و به طور ...  بیشتر پست‌مدرنیسم یکی از جنبش‌های تأثیر‌گذار چند دهۀ اخیر است و فصل جدیدی در تاریخ تمدن غرب به شمار می‌رود. این جنبش نه تنها بر عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی تأثیر گذاشت، بلکه به حوزۀ ادبیّات و به طور خاص به حوزه داستان نویسی نیز راه یافت و ساختار و محتوای رمان را دچار تغییر و تحول کرد. نظریه‌پردازان تناقض، عدم قطعیّت، فقدان قاعده، زیاده‌روی، اتصال کوتاه، زمان‌پریشی، از هم‌گسیختگی، تداعی نامنسجم اندیشه، پارانویا، تکنیک داستان در داستان و التقاط ژانرهای ادبی را ویژگی ادبیّات داستانی پست مدرن برمی‌شمرند. رمان «مملکة الغرباء» اثر إلیاس خوری، رمان‌نویس لبنانی، بر اساس انگاره‌های پست‌مدرنیستی به نگارش درآمده است. وی با برگزیدن قالب پست‌مدرن برای بیان اندیشه و جهان‌بینی خود، به خوبی آوارگی و سرگشتگی انسان در گسترۀ جنگ و تبعات آن را به تصویر می‌کشد. پژوهش حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی نگاشته شده در صدد است که رمان «مملکة الغرباء» را بر اساس مؤلفه‌های پست مدرنیستی تحلیل نماید و از آنجا که خط فاصل مدرنیسم از پست‌مدرنیسم دشوار است، لذا جهت نمایان کردن ظهور پست مدرنیسم در این رمان، ابتدا برخی از مهم‌ترین شاخصه‌های مدرنیستی رمان تحلیل و سپس بارزترین مؤلفه‌های پست-مدرنیستی آن استخراج و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. دستاورد کلی پژوهش مبین آن است که کاربست پست‌مدرنیسم در این رمان کاملاً محسوس است؛ بنابراین می‌توان اذعان داشت که خوری از نویسندگان الگوپرداز و مقلّد صرف نیست بلکه در مسیر داستان نویسی خود همواره در حال اتخاذ سبک‌های نوین داستان‌نویسی است و در ادبیّات عرب جزء نویسندگان پیشرو در ادبیّات پست مدرن ..

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 887.76 K

97. بررسی و مقایسه صورخیال در ملحمه‌های فرطوسی و شکّور

زهرا خسروی؛ فاطمه السادات ارفع

دوره 6، شماره 19 ، بهار 1394، ، صفحه 50-23

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 746.84 K

98. آسیب شناسی کارکرد اعراب در تفسیر قرآن و راهکارهای برون رفت از آن

سید عبدالرسول حسینی زاده

دوره 9، شماره 30 ، زمستان 1396، ، صفحه 50-25

چکیده

  دانش اعراب از دانش‌های کلیدی برای فهم قران و راهی برای تجزیه و تحلیل ترکیب‌های آن به‌منظور دستیابی به معنای درست و عدم انحراف در تفسیر قرآن است. این دانش نقش ابزاری و ارتباط تنگاتنگی با فهم قرآن دارد ...  بیشتر دانش اعراب از دانش‌های کلیدی برای فهم قران و راهی برای تجزیه و تحلیل ترکیب‌های آن به‌منظور دستیابی به معنای درست و عدم انحراف در تفسیر قرآن است. این دانش نقش ابزاری و ارتباط تنگاتنگی با فهم قرآن دارد که چه بسا غفلت از آن و کم توجهی به اصول و ضوابط ضروری در بهره گیری از آن در تفسیر قرآن، منجر به آسیب‌هایی در فهم آن شده است. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که آسیب‌های کارکرد اعراب در تفسیر قرآن چیست؟ و راه‌های برون رفت از آن چگونه است؟ از این رو ضمن برشمردن مهم‌ترین آسیب‌هایی که از ناحیه به کارگیری نادرست این دانش بر تفسیر قرآن وارد شده است با ذکر نمونه‌هایی عینی، به تبیین راه‌های برون رفت از آن‌ها می‌پردازد. برای رهایی و برون رفت از آسیب‌های مورد اشاره توجه به اصولی مانند توجه به ارتباط ناگسستنی اعراب و فهم درست از معنی؛ پرهیز از حمل کلام خدا بر سخن شاذّ و غیرفصیح و به کار نگرفتن اعراب در جهت تحمیل دیدگاه‌های فردی وگروهی برقرآن لازم می‌باشد و به این نتایج دست یافتیم که با مراعات اصول یاد شده می‌توان ضمن بهره گیری از مزایای دانش اعراب در فهم و تفسیر قرآن از آسیب‌ها و چالش‌های آن از جمله کج فهمی و بد فهمی و‌تفسیر به رأی در امان ماند. افزون بر این، وجوه مختلف اعراب در پاره‌ای از آیات زمینه‌ای است برای چند معنایی و برداشت‌های متعدد مشروط بر اینکه معانی یاد شده با هم منافاتی نداشته باشند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 403.41 K

99. تصاویر سپاهی گری در عاشقانه های عنتره بن شداد

حسین ایمانیان

دوره 4، شماره 11 ، بهار 1392، ، صفحه 54-37

چکیده

        آن بخش از شعر جاهلی که از شائبة ساختگی بودن به دور باشد، آینه­ای شفاف و روشن از جامعة زنگار­گرفتة دوران پیش از اسلام و رفتار، اندیشه و آرمانهای نا­بخردانة مردمانش است. تصویر راستین ...  بیشتر       آن بخش از شعر جاهلی که از شائبة ساختگی بودن به دور باشد، آینه­ای شفاف و روشن از جامعة زنگار­گرفتة دوران پیش از اسلام و رفتار، اندیشه و آرمانهای نا­بخردانة مردمانش است. تصویر راستین این جامعه را تنها بایست در سروده­های گروه­های معترض و رانده­شدة آن زمان مانند شاعران سیاه، موالی، بردگان و صعالیک و البته در میان آیات قرآن جستجو کرد. سروده­های عنترﺓ بن شداد، شاعر سیه­چرده و حبشی­الاصل جاهلی دو ویژگی مهم دارد: یکی اینکه از تعصب نژادی و اهمیت ریشة عربی یا قبیله­ای آن دوره پرده بر­می­دارد و دیگر اینکه غزل او با حماسه آمیخته است؛ وی به هنگام غزل­سرایی و بیان زیبایی معشوق خود «عَبله» و دوری او، به یاد میدان نبرد و دلاوریهای خود در رویارویی با دشمنان می­افتد و تعابیر، تصاویر و ابزار جنگی را وارد غزل می­کند و بدین­گونه نوعی(=ژانر) تازه را به نام «غزلِ حماسی» در ادب عرب ابداع می­کند؛ البته حماسی ­نامیدن این سروده­ها که درواقع خود­ستایی­های شخصی بیش نیست، تنها به سبب داشتن برخی نشانه­های ژانر حماسی است. نگارنده در جستار پیشِ رو، پس از بررسی انگیزه­های عنتره از عاشقانه­سرایی در کنار حماسه­سرایی، به بیان مهمترین ویژگیهای این سروده­ها می­پردازد. به باور برخی از سخن­سنجان، تصاویر تغزلی آمیخته با عناصر سپاهیگری، از شعر فارسی و از حوزة غزل مذکر، وارد ادبیات عرب شده است. نوشتة پیش رو نشان می­دهد، آمیزش تصاویر سپاهی و عاشقانه در شعر عربی و در غزل مؤنث، بسیار پیشتر از شعر فارسی وجود داشته است، اگر­چه عامل و بستر به وجود­آورندة آن، در دو ادبیات متفاوت است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 217.53 K

100. فصاحت کلام از منظر بلاغت فارسی و عربی(نگاهی انتقادی به دو مقوله «تنافر کلام» و «تتابع اضافات»)

حسین روستایی؛ علی پیرانی شال

دوره 5، شماره 13 ، پاییز 1392، ، صفحه 57-40

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 422.21 K