مقاله پژوهشی
بازتاب سیمای زن در ضرب‌المثل‌های عربی مردم خوزستان: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف

رسول بلاوی؛ فاطمه نعمتی؛ صادق البوغبیش

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 فروردین 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.16333.3311

چکیده
  مردم عرب خطّۀ خوزستان فرهنگ و تفکّرات خود را علاوه بر جامعۀ عرب از بقیۀ اقوام همجوار کسب کرده‌اند، این داد و ستد دوجانبه موجب ایجاد گنجینه زبانی و فرهنگی پرباری شده است. پژوهش و بررسی در زبان و فرهنگ این مردمان به ویژه ضرب‌المثل‌ها می‌تواند دریچه‌ای برای تبیین بسیاری از موضوعات مرتبط با زنان عرب ایران باشد. این زنان در نقش مادر، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
آلیات التحلیل النصی فی دیوان "الخیل والرماد"لحصة البادی وفقًا للنظریة التداولیة

فاطمه بوعذار؛ حسین مهتدی؛ رسول بلاوی؛ محمدجواد پورعابد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 تیر 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17126.3393

چکیده
  من النظریات التی لاقت رواجًا أکادیمیًا فی الحقل الأدبی واللسانی، هی النظریة التداولیة، التی اتخذت اللغة وأفعالها مساحة لاختباراتها التحلیلیة، ذلک أنّها عکس المدرسة الشکلانیة لا تعنی باللغة وحدها، إنّما تبحث عما یقع خلف اللغة، بمعنى أنّها تأخذ بتحلیل الجانب غیر المکشوف فی النص، فتعید صیاغته وکشفه على ضوءها، وعلیه أجریت دراسات ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
نشانه‌شناسی مفهوم عشق در اشعار عبدالعظیم فنجان بر اساس الگوی سه‌وجهی نشانۀ پیرس

پیمان صالحی؛ مسلم خزلی؛ مینا پیرزادنیا؛ رامین آبسالان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 مهر 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17109.3391

چکیده
  نشانه‌شناسی به عنوان یکی از شیوه‌های نقد ادبی در ادبیات نوین جایگاه ویژه‌ای به خود اختصاص داده است و بررسی نشانه‌های زبانی ابعاد تازه و نامکشوفی از دنیای درون متن را برای خواننده بازگو می‌کند. یکی از نظریه‌پردازان مشهور در نشانه‌شناسی چارلز سندرس پیرس آمریکایی است که با رد دوجهی بودن ساختار نشانه و ارائۀ الگوی سه وجهی خود برای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
بررسی مفهوم مرگ در اشعار محمد آدم بر اساس نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس

بهمن اقازاده؛ عبدالاحد غیبی؛ مهین حاجی زاده؛ حسن اسماعیل زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 مهر 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17322.3408

چکیده
  نشانه‌شناسی ادبی به عنوان یکی از شیوه‌های نقد ادبی به بررسی ساختار دلالتی آثار ادبی می‌پردازد و با تحلیل جهان درون متن، نقش نشانه‌های زبانی در ساخت و تولید معنای اثر ادبی را بیان می‌کند. ‌نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس از روش‌های نقدی مناسب برای تحلیل آثار منظوم است که نشانه را به سه بخش بازنمون، موضوع و تفسیر تقسیم می‌کند. در این نظریه ...  بیشتر

مقاله پژوهشی پژوهشهای زبان شناختی در زبان عربی
الاستعارة المفهومیّة فی دیوان (یا أمّی) لفلیحة حسن علی ضوء نظریّة لایکوف وجونسون

زهره بهروزی؛ علی خضری؛ رسول بلاوی؛ محمد جواد پورعابد(حصاوی)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 مهر 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17267.3404

چکیده
  الاستعارة المفهومیّة تقنیة لغویة حدیثة فی اللغة المعرفیّة حیث یقوم علی العلاقة بین اللّغة و‌الإدراک و‌تخلق العدید من الصّور للمفاهیم الانتزاعیّة. لایکوف و‌جونسون حدّدا أنماط الاستعارة المفهومیّة من خلال کتابهما (الاستعارات الّتی نحیا بها) و‌فتحا باباً جدیداً فی البحوث اللّغویّة؛ لأنّ علم اللّغة المعرفیة یرکّز علی دراسة الاستعارة ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
کاوش روان شناسانۀ هویّت در رمان «النُوم فی حَقْلِ الکَرْز» از أزهر جِرجیس بر اساس نظریۀ جیمز مارسیا

حسن اسماعیل زاده؛ پرویز احمدزاده هوج؛ امیر فرهنگ دوست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17635.3433

چکیده
  دستیابی به شناختی سنجش‌پذیر از هویّت‌‌‌، همواره از دغدغه‌های بنیادین علوم شناختی بوده است. امروزه با پیچیدگی‌‌های ذهنی و رفتاری انسان معاصر، کاوش‌های هویّت‌شناسانه به مسئله‌ای فراگیر در انسان‌شناسی تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که رویکردهای مختلفی را ذیل "هویّت و انواع آن" به ظهور رسانده است. در این میان، روان‌شناسی به ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
دراسة تحلیلیة لشعر طلال الصلتی فی ضوء نظریة التواصل لرومان جاکبسون دیوان "تعال ننزع وجهک" و"وکنتُ أحفر فی صدری" أنموذجاً

عذرا دریس؛ ناصر زارع؛ خداداد بحری؛ سید حیدر فرع شیرازی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 بهمن 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17790.3450

چکیده
  حظیت اللغة باهتمام کثیر من جانب اللغویین والباحثین ولا سیّما اللسانیین منهم، فظهرت نظریات عدیدة تناولتها بشتّى أنواعها ومن تلک النظریات هی نظریة التواصل اللغوی أو اللسانی لرومان جاکبسون. طرح رومان جاکبسون النظریة التواصلیة على أساس وظائف اللغة الستّ؛ وهی الوظائف الّتی لا یتحقق الحدث الکلامی إلّا بواسطتها. وتُعَدُّ النصوص الشعریة ...  بیشتر

مقاله پژوهشی پژوهشهای زبان شناختی در زبان عربی
بررسی استعارة مفهومیِ «انسان، فناوری است» در زبان محاورة عربی

عبدالباسط عرب یوسف آبادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 بهمن 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17449.3417

چکیده
  از منظر زبان‌شناسی شناختی، نظامِ مفهومی که انسان بر اساس آن فکر می‌کند و سخن می‌گوید ماهیتی مبتنی بر استعاره دارد؛ بنابراین استعاره بخش مهمی از زبان را تشکیل می‌دهد و می‌تواند یکی از راه‌های شناخت ساختار روانی افراد جامعه و مفاهیم ذهنی آن‌ها باشد. به‌تبع آن، استعارة برگرفته از فناوری نیز می‌تواند بیان‌کنندة ساختار روانی گویشوران ...  بیشتر

مقاله پژوهشی پژوهشهای زبان شناختی در زبان عربی
بررسی و مقایسه فرآیند معنایابی آیه نور بر اساس نظریه «ظاهر و باطن» (بر اساس تفاسیر سید مرتضی، ملاصدرا و گنابادی)

حجت رنجی؛ سید محمد میرحسینی؛ احد پاشازانوش؛ علیرضا نظری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2023.18012.3471

چکیده
  آیه نور از دیر باز مورد توجه بیشتر قرآن ‌پژوهان بوده است. خداوند به‌رغم نفی قاطع هر گونه همانندی بین ذات الهی خویش و دیگر کائنات، در این آیه توحیدی از تمثیل و زبان تمثیلی استفاده کرده است. مفسران قرآن عمدتاً آیه مذکور را بر اساس اعتقاد به معنای ظاهری و باطنی تفسیر کرده‌اند و هر مفسر با اصل قرار دادن یکی از این دو درصدد معنایابی این ...  بیشتر

مقاله پژوهشی پژوهشهای زبان شناختی در زبان عربی
تحلیل نشانه شناختی عنوان رمّان «القاتل الأشقر» اثر طارق بکاری

ایمان قنبری اقدم؛ علی اکبر محسنی؛ علی سلیمی قلعه ئی؛ وحید سبزیان پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اسفند 1401

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17430.3415

چکیده
  طارق بکاری (1988م) نویسندۀ اهل مراکش، از نویسندگان توانایی است که با قلم شیوا و هنرمندانه خود توانسته است بخش قابل توجّهی از مشکلاتی که دامن‌گیر جامعۀ مراکش و جامعۀ اسلامی- عربی شده است را موشکافانه مورد نقد قرار دهد. رمّان «القاتل الأشقر» یکی از آثار برجستۀ اوست که وی در آن ناهنجاری-هایی همچون، رواج روسپی‌گری، بحران هویت، قتل ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
واکاوی مؤلفه‌های بهزیستی در داستان‌های کودک زکریا تامر براساس نظریه بهزیستی روان‌شناختی ریف مطالعه موردی مجموعه داستان (نصائح مهمله)

علی اصغر یاری اصطهباناتی؛ آزاده قادری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 فروردین 1402

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17993.3469

چکیده
  با توسعه مطالعات روانشناسی و توجه به ابعاد رشد شناختی، شخصیتی، هیجانی و اجتماعی کودک، ضرورت برخورداری از بهزیستی روان‌شناختی جهت عملکرد مثبت در زندگی و خلق آینده‌ای سازنده و پربار برای کودکان، مشخص گردیده‌است؛ بنابراین کارکرد ادبیات و به‌ویژه داستان به‌عنوان روش راهبردی غیرمستقیم در توسعه و بهبود همه‌جانبه رشد کودک انکارناپذیر ...  بیشتر

مقاله مستقل پژوهشهای زبان شناختی در زبان عربی
کارکرد موقعیت روایی در رمان «ملوک الرمال» اثر علی بدر

طیبه سیفی؛ زهرا ناظمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 فروردین 1402

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17888.3462

چکیده
  رمان «ملوک الرمال» اثر نویسنده معاصر عراقی علی بدر روایتی تودرتو و چند لایه است که نویسنده با بهم ریختگی روایت تلاش می‌کند گوشه‌ای از واقعیت تاریخ عراق را روایت کند. نظریه ژپ لینت ولت در روایت‌شناسی بر مبنای تقابل راوی و مخاطب با کنشگران شکل‌گرفته است و از نظر او هر روایت دو سطح دارد: یک سطح مربوط به کنشگران و کنش آنهاست و سطح ...  بیشتر

مقاله پژوهشی نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
معنا آفرینی انواع تناوب در صداهای دستوری از منظر کلایمن در نامة پنجاه و سوّم نهج‌البلاغه

مریم محمدی؛ مرتضی قائمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 فروردین 1402

https://doi.org/10.30479/lm.2023.17831.3458

چکیده
  صدای دستوری به عنوانِ یک موقعیّت ویژة دستوری، به بازنمودِ دلالتِ ساخت‌های نحوی می‌پردازد. متن نهج‌البلاغه به عنوان متنی جامع خواننده را به جستجوی معنا ، کنجکاو می‌کند. نویسندگان، صدای دستوری را که ارتباط ساخت‌های نحوی جملات با یکدیگر را آشکار می‌کند، برای تحقیق در این نامة مهّم انتخاب نمودند و چون تناوب تغییر معنا را در دو ساخت ...  بیشتر

مقاله پژوهشی پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
تحلیل انتقادی گفتمان سلفی در شعر معاصر عرب با تکیه بر الگوی فرکلاف مطالعه موردی دیوان السیاسیات احمد محرم

مریم علی یاری؛ ابوالحسن امین مقدسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 خرداد 1402

https://doi.org/10.30479/lm.2023.18422.3502

چکیده
  اندیشۀ سلفی، به‌عنوان یک پدیدۀ رئالیستی، از مهم‌ترین موضوعاتی است که در صد سال اخیر در عرصۀ سیاسی اجتماعی و بالطبع در عرصۀ ادبی راه یافته و به یک گفتمان تبدیل شده است. این اندیشه در معنای اصطلاحی امروز، نتیجۀ جریانی در تاریخ اسلام است که در تمسک به دین، خود را تابع سلف صالح دانسته و در اعمال و اعتقادات از سلف، یعنی پیامبر اسلام (ص)، ...  بیشتر