پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
نحو کارکردگرا و کاربست آن در نامة سی و یکم نهج البلاغه

فرشته شاهین؛ سید مهدی مسبوق؛ مرتضی قائمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 دی 1403

https://doi.org/10.30479/lm.2024.20741.3760

چکیده
  نظریة‌ نحو کارکردگرای احمد المتوکل در قرن بیستم، متأثر از رویکرد زبانشناسی نقشگرا است. این نظریه، واحد تحلیل دستوری متن را پاره‌گفتار می‌داند که بیان کنندة مقاصد گفتمانی گویشوران است. نحو کارکردگرا، سازه‌های کلامی را در سه سطح معناشناختی، نحوشناختی و کاربردشناختی مورد بررسی قرار می‌دهد. سطح کاربردشناختی مهمترین بعد این نظریه ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
نشانه شناسی قصیده «یوم الجلاء» اثر هاشم الرفاعی بر مبنای الگوی مایکل ریفاتر

نجمه رمضانی؛ ریحانه ملازاده؛ فاطمه اکبری زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 بهمن 1403

https://doi.org/10.30479/lm.2025.20814.3778

چکیده
  پژوهش میان‌رشته‌ای ادبیات در بستر علم زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی به خوانش لایه‌های دلالتی متون می‌انجامد که از میان راهبردهای نوین نقد شعر، الگوی نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر بسیار کارآمد است. این الگو، خواننده محور بوده و بنای آن بر بازتاب و توانش ادبی خواننده استوار است. نشانه‌های متن در تعامل با خواننده و نشانه‌های درون متنی شعر ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
تمظهرات الاستلزام الحواری فی المظهر الثانی من مسرحیة "الحسین ثائرا" لعبد الرحمن الشرقاوی علی ضوء نظریة غرایس

سید احمد موسوی پناه

دوره 16، شماره 58 ، دی 1403، ، صفحه 84-100

https://doi.org/10.30479/lm.2024.20749.3763

چکیده
  التداولیة من فروع السیمیائیة المهمة التی ظهرت فی النصف الثانی من القرن الفائت وتعنی أن المعنی یتداول بین ثلاثة أطراف هم: المُرسِل والمُرسَل إلیه والسیاق، ونظرا إلی اهتمامها بالسیاق فیجب علی المتکلم أن یرتب الکلمات حسب المقتضی الذی یتطلبه المقام السیاق والدلالة التی یقصد إیصالها إلی المتلقی من خلال رسالته (النص)، ومن أهم النظریات ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
واکاوی دلالت‌ مکان به عنوان رمزگان فرهنگی در رمان «الحب فی المنفی» اثر بهاء طاهر

رضا درویش زاده؛ علی اکبر احمدی چناری؛ عبدالباسط عرب یوسف آبادی

دوره 15، شماره 55 ، فروردین 1403، ، صفحه 106-124

https://doi.org/10.30479/lm.2023.18140.3479

چکیده
  امروزه به دلیل تعاملات فرهنگی و جابجایی‌های گسترده، عنصر مکان همانند زمان از عنصری ایستا و راکد در داستان‌های قدیمی، به عنصری سیال از حیث معنا و دلالت تبدیل شده‌است. در رمان‌هایی که موضوع آن‌ها مهاجرت است این سیالیت نمود بیشتری دارد؛ زیرا در آن‌ها زمینة تقابل‌ فرهنگی و در نتیجه تکثر معنا بیشتر از سایر رمان‌ها فراهم است. «الحب ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
بررسی کارکرد ابزار زبانی(جانشینی ) در سوره مبارکه «النحل» از دیدگاه نظریه انسجام متن رقیه حسن و مایکل هالیدی

سید ابوالفضل سجادی؛ مهدی سیف؛ ابراهیم اناری بزچلوئی؛ احمد امید علی

دوره 15، شماره 54 ، دی 1402، ، صفحه 111-131

https://doi.org/10.30479/lm.2023.18597.3525

چکیده
  قرآن بلیغ‌ترین متنی است که در دسترس قرار گرفته است. برای بررسی و تحلیل این متن بی‌نظیر، پژوهشگران از روش‌ها و الگو‌های مختلفی بهره گرفته‌اند. یکی از روش‌های نوین بررسی متن، در قالب نظریه انسجام متنی هالیدی و حسن مطرح گردیده است. بررسی متن قرآن از دیدگاه نظریه هالیدی و حسن بر اساس روابط معنائی که منجر به ایجاد انسجام می‌شوند، می‌تواند ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
تحلیل انتقادی گفتمان سلفی در شعر معاصر عرب با تکیه بر الگوی فرکلاف مطالعه موردی دیوان السیاسیات احمد محرم

مریم علی یاری؛ ابوالحسن امین مقدسی

دوره 15، شماره 53 ، مهر 1402، ، صفحه 39-60

https://doi.org/10.30479/lm.2023.18422.3502

چکیده
  اندیشۀ سلفی، به‌عنوان یک پدیدۀ رئالیستی، از مهم‌ترین موضوعاتی است که در صد سال اخیر در عرصۀ سیاسی اجتماعی و بالطبع در عرصۀ ادبی راه یافته و به یک گفتمان تبدیل شده است. این اندیشه در معنای اصطلاحی امروز، نتیجۀ جریانی در تاریخ اسلام است که در تمسک به دین، خود را تابع سلف صالح دانسته و در اعمال و اعتقادات از سلف، یعنی پیامبر اسلام (ص)، ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
البناء الثقافی والمعرفی لمفردة "الأنف" ومرادفاتها فی اللغة العربیة من منظار علم اللغة الثقافی علی ضوء نظریة وانغ لی

علی گنجیان؛ احیا کماسی

دوره 14، شماره 52 ، تیر 1402، ، صفحه 85-108

https://doi.org/10.30479/lm.2022.17404.3413

چکیده
  علم اللغة الثقافی یدرس الأسس المعرفیة والثقافیة للمفاهیم اللغویة التی تمّ تشفیرها فی اللغة. مجموعة التجارب الجمعیة لأصحاب اللغة من العادات والاعتقادات والظواهر الاجتماعیة تعتبر الأسس الثقافیة التی هی فی العلاقة مع المفاهیم اللغویة. المفردات المختصّة بالتعبیر عن أعضاء الإنسان، نحو: العین والرأس والأذن و... قد تدلّ على أسس معرفیة ...  بیشتر

پژوهشهای زبانشناسی کاربردی در حوزه زبان عربی
دراسة سیمیولوجیة اجتماعیة لصور الکتب العربیة للمرحلة الثانویة الأولى فی المدارس الإیرانیة (ترکیزاً علی نظریة کریس وفان لیوین)

بهنام آقائی نژاد؛ مریم جلائی؛ روح الله صیادی نژاد

دوره 14، شماره 49 ، مهر 1401، ، صفحه 43-67

https://doi.org/10.30479/lm.2022.16061.3282

چکیده
  نظراً إلى الدور الحاسم للصور فی فهم المادة التعلیمیة، فقامت الدراسة الحالیة بتحلیل صور الکتب العربیة للمرحلة الثانویة الأولى على أساس السیمیولوجیا الاجتماعیة ترکیزًا نظریة کریس وفان لیوین (2006)؛ حیث یتم معالجة الصور علی أساس هذه النظریة بأبعادها المختلفة بشکل منفصل من حیث الوظیفتین التمثیلیة والعلاقیة وأیضًا تُعالَج علاقتها وملاءمتها ...  بیشتر