زهرا هاشمی تزنگی؛ محمد جواد پورعابد(حصاوی)
چکیده
نقد کهنالگویی از نظریههای مدرن نقد ادبی است. این نظریه بر اساس نظریههای یونگ و آرای وی در نقد روانکاوی بنا گردیده است که در آن ضمن کشف حقیقت کهنالگوها و عناصر تکراری در ادبیات یا یک متن ادبی به طور خاص، چگونگی جذب آنها توسط ذهن نویسنده یا شاعر نشان داده میشود. رمان "رقصة الجدیلة والنهر" که به شیوۀ سیلان ذهن روایت شده است، اولین ...
بیشتر
نقد کهنالگویی از نظریههای مدرن نقد ادبی است. این نظریه بر اساس نظریههای یونگ و آرای وی در نقد روانکاوی بنا گردیده است که در آن ضمن کشف حقیقت کهنالگوها و عناصر تکراری در ادبیات یا یک متن ادبی به طور خاص، چگونگی جذب آنها توسط ذهن نویسنده یا شاعر نشان داده میشود. رمان "رقصة الجدیلة والنهر" که به شیوۀ سیلان ذهن روایت شده است، اولین رمان عراقی در موضوع داعش است که بر نقش آفرینی زنان در مبارزه با داعش تاکید دارد و بسیار هنرمندانه و به صورتی نمادین و رمزگونه به دردهای جامعۀ برخی کشورهای عربی که با داعش در جنگ بودند، اشاره دارد این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیلی توصیفی تلاش دارد به نقد کهن الگوهای بروز یافته در شخصیت اصلی رمان "رقصة الجدیلة والنهر" و نمادهایی چون درخت و سنبل و کودک که رمز کهن الگوهایی خاص قرار گرفتهاند، بپردازد. نتایج حاکی از آن است که ناخودآگاه ریحانه در پی نبردش با دشمن جنایتکار و پریشان احوالی که در این مسیر در وی به وجود می آید، برخی کهن الگوهایی که در بخش زیرین و ناهشیار وی به عنوان جزئی از کل نهفته است را بروز می دهد. همچنین وفاء قسمت بزرگی از رمان خود را به توصیف و بیان مونولگهای شخصیتها و ویژگیهای روحی آنها و همچنین اشیای موجود در مکان اختصاص داده است و این امر به کشف کهنالگوهای نمادی داستان چون درخت که نماد کهن الگوی مادر است و کودک گنگ که نماد کهن الگوی کودک مقدس است کمک بسیار میکند.
علی اکبر احمدی چناری؛ حسین ناظری؛ علی اصغر حبیبی
دوره 4، شماره 11 ، خرداد 1392، ، صفحه 17-1
چکیده
گریز به جهان آرمانی در مواجهه با سختیهای زندگی واقعی حسی شناخته شده در وجود آدمی است که از دیرباز به عرصۀ ادبیات راه یافته است. یکی از درونمایههای اصلی در آثار سهراب سپهری و نازک الملائکه که از طلایهداران شعر فارسی و عربی در دوران معاصر به شمار میآیند، همین درونمایۀ قدیم است. این دو در ترسیم جهان مطلوب خود از دو خاستگاه مشترک ...
بیشتر
گریز به جهان آرمانی در مواجهه با سختیهای زندگی واقعی حسی شناخته شده در وجود آدمی است که از دیرباز به عرصۀ ادبیات راه یافته است. یکی از درونمایههای اصلی در آثار سهراب سپهری و نازک الملائکه که از طلایهداران شعر فارسی و عربی در دوران معاصر به شمار میآیند، همین درونمایۀ قدیم است. این دو در ترسیم جهان مطلوب خود از دو خاستگاه مشترک فکری بهره برداند که وجه مشترک آنها، نگرش استعلاییِ مبتنی بر گذر از جهان واقعی است: مکتب رمانتیسم و نمادگرایی عرفانی. جستار پیش روی به تطبیق محتوایی اشعاری از دو شاعر میپردازد که درونمایۀ مذکور، فصل مشترک آنهاست.جهان کودکی، آغوش طبیعت و جهان پس از مرگ، گریزگاههای مشترک روحی دو شاعر هستند که در بدنۀ اصلی تحقیق به بحث گذاشته میشوند. یافتهها نشان میدهد که رویکرد سپهری به جهان هستی خوشبینانهتر است و سهراب در مقایسه با نازک در ترسیم جامعۀ آرمانی خود از مایههای عرفانی بیشتر بهره برده است.
صادق فتحی دهکردی؛ ژیلا قوامی
دوره 3، شماره 7 ، خرداد 1391، ، صفحه 237-266
چکیده
نماد پردازی به عنوان یکی از جلوههای ادبی شعر شاعران سرکش و عصیانگر عرب نظیر امل دُنقل جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است. او یکی از شاعران برجستهی مصر در دورهی معاصر است که از این شیوه برای بیان اعتراض و انتقاد خود استفاده میکند. وی به اندازهای زبان نمادین را متناسب با موقعیت به کار میبرد که شعرهای او، ...
بیشتر
نماد پردازی به عنوان یکی از جلوههای ادبی شعر شاعران سرکش و عصیانگر عرب نظیر امل دُنقل جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است. او یکی از شاعران برجستهی مصر در دورهی معاصر است که از این شیوه برای بیان اعتراض و انتقاد خود استفاده میکند. وی به اندازهای زبان نمادین را متناسب با موقعیت به کار میبرد که شعرهای او، علاوه بر تفسیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی، نوعی پیشبینی اوضاع جامعه نیز است. تنوع نمادهای او و کاربرد بجای آنها، نشان از آگاهی گستردهی او از میراث عربی و دقت و توجه زیاد نسبت به مسائل روز جامعه دارد. امل دنقل، با یادآوری عزت و عظمت گذشتهی ملتهای عربی از طریق این نمادها، بر هویت ملی و میهنی خود تأکید میورزد و تلاش میکند تا با بیدارسازی وجدان خفتهی آنها و دمیدن روح ایستادگی و پایداری در آنها، جهان عرب را به بازگرداندن این عزت و عظمت فراخواند؛ زیرا به عقیدهی او گرفتاریهای کنونی مردم عرب، ناشی از دور شدن آنها از سرچشمههای فرهنگ و ادب خویش است. او از نمادهای قطرالندی، کلیب، صلاحالدین ایوبی، عبدالرحمن داخل (صقر قریش)، سیف الدوله، ابوالهول و اسب برای اشاره به شکوه گذشتهی عربها بهره میگیرد.
این مقاله برآن است تا جلوههای نمادین قدرت و عظمت گذشتهی عربها را در شعر امل دنقل مورد پژوهش و بررسی قرار دهد.
سیده اکرم رخشنده نیا؛ کبری روشنفکر؛ خلیل پروینی؛ فردوس آقاگلزاده
دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، ، صفحه 150-171
چکیده
داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخهی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجملهی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به ...
بیشتر
داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخهی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجملهی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا میخواند. یکی از این پیامبران که از گذشته و در دواوین بسیاری از شاعران به عنوان نماد مورد استفاده قرارگرفته است، شخصیت نبی بزرگوار اسلام ،حضرت محمد(ص) میباشد.ایشان در شعر معاصر عربی نیز مورد توجه و اهتمام شاعران معاصر عرب بوده اند و در قالب و نمادهای مختلف از جمله عظمت انسان عربی ، وحدت و مقاومت کارکرد معاصر یافته اند. این مقاله برآن است که با روش توصیفی – تحلیلی، کارکرد نمادین شخصیت پیامبر(ص) را در دیوان (7)شاعر معاصر عرب مورد بررسی قرار دهد.