نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
مهدی برزگر؛ حسن مجیدی؛ حجت اله فسنقری؛ مصطفی مهدوی آرا
چکیده
"ساختگرایی تکوینی" یعنی اثر ادبی محصول ساختار ذهنی افرادی است که نویسنده به آنها تعلق دارد؛ براین اساس میان ساختار محیط اجتماعی و ساختار آثار ادبی همخوانی وجود دارد. وظیفه منتقد اجتماعی کشف رابطة جهان اثر با ساختارهای ذهنی طبقات اجتماعی به منظور فهم بهتر آثار ادبی است. اباظه یکی از نویسندگان متعهد مصر است که هنر داستاننویسی ...
بیشتر
"ساختگرایی تکوینی" یعنی اثر ادبی محصول ساختار ذهنی افرادی است که نویسنده به آنها تعلق دارد؛ براین اساس میان ساختار محیط اجتماعی و ساختار آثار ادبی همخوانی وجود دارد. وظیفه منتقد اجتماعی کشف رابطة جهان اثر با ساختارهای ذهنی طبقات اجتماعی به منظور فهم بهتر آثار ادبی است. اباظه یکی از نویسندگان متعهد مصر است که هنر داستاننویسی را در خدمت پیشرفت جامعه قرار داد. نویسنده در رمان «ثُمَّ تَشرَقُ الشَّمس» از هنر شخصیتپردازی در جهت ارتقای سطح آگاهی طبقاتی و انسجامبخشی به آرمانها، اندیشه و افکار جامعه بهره میبرد. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و در پرتو نظریة ساختگرایی گلدمن کوشیدهاست میزان موفقیت اباظه را در خلق رمان به عنوان ساختار معنادار و انسجامبخشی به جهاننگری طبقات اجتماعی جامعة مصر تبیین نماید. ساختارهای معنادار درون متن، درونمایههای تکرار شوندة اجتماعی و نوع دیدگاه طبقاتی نویسنده از مقولة جهاننگری پنهان در اثر ادبی است که نویسنده با هنر شخصیتپردازی و با استفاده از خصوصیات ظاهری، گفتاری، لحن و زبان شخصیتها آن را عیان میسازد. نتایج نشان میدهد که نویسنده با استفاده از هنر داستاننویسی تصویری از واقعیتها، اندیشهها و ارزشهای جامعه ترسیم میکند و در دنیای خیالیِ رمان، بدانها انسجام میبخشد. تنوع آوایی و انعکاس صداهای گوناگون از زبان شخصیتهای اصلی و فرعی و تناظر میان پیرنگ و شخصیتهای داستانی با ساختارهای محیطی جلوة هنری اثر ادبی است که جهاننگری و آگاهی طبقاتی جامعة مصر را ترسیم مینماید.
علی خضری؛ رسول بلاوی؛ زهره بهروزی
دوره 7، شماره 22 ، بهمن 1394، ، صفحه 43-23
چکیده
بن مایة آثار نجیب محفوظ، رمان نویس معروف مصری، طرح مسائل اجتماعی از جمله، مسائل مربوط به زندانیان سیاسی است؛ آثاری که دیدگاه انتقادی او را به نظام سیاسی و حکومت مصر نشان می دهد. رمان کوتاه «الشحاذ» (گدا) نمونهای از رمانهای نمادین وی دربارة روشنفکران جهان سوم است که در جوانی از انقلابیون تندرو و آرمان خواه بودهاند؛ اما ...
بیشتر
بن مایة آثار نجیب محفوظ، رمان نویس معروف مصری، طرح مسائل اجتماعی از جمله، مسائل مربوط به زندانیان سیاسی است؛ آثاری که دیدگاه انتقادی او را به نظام سیاسی و حکومت مصر نشان می دهد. رمان کوتاه «الشحاذ» (گدا) نمونهای از رمانهای نمادین وی دربارة روشنفکران جهان سوم است که در جوانی از انقلابیون تندرو و آرمان خواه بودهاند؛ اما در میانسالی ناامید شده و دچار عذاب وجدان و آشفتگی خاطر گشته اند. شخصیت اصلی رمان عمر الحمزاوی (وکیل معروف) نمادی از جوانان پرشور انقلابی است که خواهان حکومت سوسیالیستی و رسیدن به مدینة فاضله است؛ جوانی که اکنون به انحطاط اخلاقی کشیده شده و در پی یافتن مفهوم حقیقت زندگی و خداوند است. با توجه به اینکه یکی از مهمترین عناصر رمان شخصیت های آن است، میتوان شخصیت پردازی دقیق و جذاب را در رمان «الشحاذ» از ویژگیهای برجستة سبک داستان پردازی نجیب محفوظ دانست که با به کارگیری عنصر گفت وگو در رمان، بیشتر نمایان می گردد. در پژوهش حاضر، سعی شده است با توجّه به اهمیت شخصیت و نوع پردازش آن، شخصیتهای رمان «الشحاذ» با روشی توصیفی– تحلیلی بررسی شود. از نتایج تحقیق برمی آید که شخصیتها به دو شیوة مستقیم و غیرمستقیم بازنمایی شده-اند. در این مسیر، علاوه بر اینکه نویسنده مستقیم و صریح شخصیت ها را به مخاطب معرفی میکند، از روش غیرمستقیم به کمک عناصری مانند گفت وگو، بیان احساسات، افکار و روحیات بهره می گیرد که نقش گفت و گو در این باره برجسته تر می نماید.