نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
علی صیادانی؛ یزدان حیدرپور مرند
چکیده
ساختارهای گفتمان مدار با یک تعبیر کلی متشکل از عناصر و نشانههای معنایی است. این نشانههای معنایی با مجموعۀ تلفیقی از کنشهای رفتاری و وجوه تعاملی مفهوم خود را بازمییابند. چنین بستری مفهوم ترکیببندی چندوجهی را در جریانهای گفتمانی نشان میدهد که بهصورت ابتکاری توسط گونترکرس مطرح گردید. کرس واکاوی دقیق جریانهای گفتمانی ...
بیشتر
ساختارهای گفتمان مدار با یک تعبیر کلی متشکل از عناصر و نشانههای معنایی است. این نشانههای معنایی با مجموعۀ تلفیقی از کنشهای رفتاری و وجوه تعاملی مفهوم خود را بازمییابند. چنین بستری مفهوم ترکیببندی چندوجهی را در جریانهای گفتمانی نشان میدهد که بهصورت ابتکاری توسط گونترکرس مطرح گردید. کرس واکاوی دقیق جریانهای گفتمانی را منوط به بررسی ویژۀ سه عنصر فرانقشی (بازنمودی، تعاملی و ترکیبی) میداند. به باور او در فرانقش بازنمودی گفته پرداز عناصر روایی از الگوهای مادی، ذهنی و رفتاری را مدنظر قرار میدهد. وجوه تعاملی از قالبهای کارکردی سخن سویۀ دیگری از تحلیل جریان ارتباطی را نمایان میکند. نمود ترکیبی، حالت تلفیقی عناصر روایی را با وجوه تعاملی فراهم میکند. در پژوهش حاضر پژوهشگران با مدنظر قرار دادن رویکرد توصیفی- تحلیلی درصدد تلفیق تطبیقی عناصر فرانقشی در فضای گفتمانی میان عاملان کنش و متأثر از وجوه قدرت در ایدئولوژی آن عاملان در رمان حُجرة از أمل ناصر الفاران (2021) دارد. رمان حاضر به جهت شاکلۀ ارتباطی و فضای اجتماعی میان عاملان زبانی قابلیت تطبیق و بررسی بر اساس عناصر فرانقشی بازنمودی، تعاملی و ترکیبی کرس را دارد. با ارزیابی عناصر مزبور از محتوای گفتمانی رمان حُجرة چنین برداشت میشود که تعاملات فردی در چارچوب روایی گفتمان مطابق با فرایندهای رفتاری و احساسی در قالب گروههای کارکردی سخن نمایان میشود و ارائه اطلاعات نشانگر حاکمیت وجوه تعاملی از انواع مختلف (پرسشی، قضاوتی، پیشنهادی و ...) در مجموعۀ رفتارهای عاملان زبان است.
نقد و تحلیل روشمند متون ادب در زبان عربی رویکرد جدید نقدی
مینا نیک جو؛ پرویز احمدزاده هوچ؛ علی صیادانی؛ غلامرضا چلبیانلو
چکیده
نظریه پردازان ادبی از جمله فردیناند دوسوسور بر این باورند که هر اثر ادبی معنای خاص و معینی دارد و خواننده، متن را همانطور که هست میبیند. ولی به باور زبانشناس شناختی؛ هالند، خواننده، کلمات را بهطور خودکار پردازش میکند و در ارتباط با متن ادبی غیر فعال نیست ولی نیازمند طی کردن فرایندی برای ارتباط دنیای بیرونی و درونی مغز است. ...
بیشتر
نظریه پردازان ادبی از جمله فردیناند دوسوسور بر این باورند که هر اثر ادبی معنای خاص و معینی دارد و خواننده، متن را همانطور که هست میبیند. ولی به باور زبانشناس شناختی؛ هالند، خواننده، کلمات را بهطور خودکار پردازش میکند و در ارتباط با متن ادبی غیر فعال نیست ولی نیازمند طی کردن فرایندی برای ارتباط دنیای بیرونی و درونی مغز است. جستار حاضر بر اساس سه مؤلفه نظری – شناختی هالند: مجذوبیت، تجربه دوگانه و واپسروی به توصیف و تحلیل مؤلفهها در رمان پستمدرنیستی"تغریبة القافر" نوشتهی زهران القاسمی میپردازد و نقش زبانشناسیِ شناختی هالند در نحوه دریافت خواننده و تاثیرپذیری او در جریان داستان را نشان میدهد. در نتیجه تحلیل رمان بر اساس این رویکرد شناختی میتوان گفت که اپیزودهای داستان به دلیل عدم توازن در پیرنگ روایی و چینش همزمان کنشهای فعال و منفعل چالش برانگیز هستند و ذهن خواننده فعال را در جریان داستان درگیر میکنند، چنانچه با شخصیتها، همسانسازی کرده و برای اقناع تمایلات و خواستههایش در جریان رمان از الگوی رفتاری آنها تبعیت میکند.
علی صیادانی؛ پرویز احمدزاده هوج؛ عاطفه رحمانی
چکیده
گفتمانها از مجموعه دالها و نشانههایی تشکیل شده است که در فرآیند ارتباطی دارای انسجام خاص بوده و از پیوند عمیق بین دالها برخوردار است که باعث وحدت بخشی بین عناصر گفتمان میشوند. نشانه شناسی به بررسی چگونگی تشکیل نشانهها و حرکت دایره وار و روند حضور آنها در گفتمان با تکیه بر اصول و سازه و کارهای مختلف میپردازد و به دنبال رسیدن به فهمی ...
بیشتر
گفتمانها از مجموعه دالها و نشانههایی تشکیل شده است که در فرآیند ارتباطی دارای انسجام خاص بوده و از پیوند عمیق بین دالها برخوردار است که باعث وحدت بخشی بین عناصر گفتمان میشوند. نشانه شناسی به بررسی چگونگی تشکیل نشانهها و حرکت دایره وار و روند حضور آنها در گفتمان با تکیه بر اصول و سازه و کارهای مختلف میپردازد و به دنبال رسیدن به فهمی عمیق از آنها می باشد. پییر گیرو زبانشناس فرانسوی (1912- 1983) به تبع آن، نشانه شناسی را دانش بررسی تمام پدیدههای اجتماعی و فرهنگی میداند که به مطالعهی زندگی نشانهها در جامعه میپردازد در حقیقت وی نشانهها را رمزگانهایی میداند که توانایی شناخت پدیده را به شخص میدهد که نقش مهمی در فهم متن دارد. پژوهش حاضر با تکیه بر روش نشانه شناسی پییر گیرو به بررسی قصیده « قصیدة العراق» یشری البستانی می پردازد از این رو در ابتدا به نظریه نشانه شناسی پییر گیرو و زندگی نامه شاعر اشاره کرده است سپس مؤلفه های این نظریه را در قصیدهی مذکور مورد بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که مقاومت و پایداری مردم عراق در برابر ظلم و ستم سازه اصلی گفتمان قصیده «قصیدة العراق» و دال مرکزی آن به شمار میآید که رمزگانهای اجتماعی و فرهنگی به شکل منسجم آن را ترسیم میکند. در این قصیده سازهها و رمزگانهای زبانی بیشتر رویکرد ارجاعی و عاطفی دارند
علی صیادانی؛ عبدالاحد غیبی؛ یزدان حیدرپور مرند
چکیده
یکی از مهم ترین مسائلی که در واکاوی آثار ادبی به چشم می خورد، بررسی جنبه هایی از زبان با چشم اندازهای اجتماعی و نشانه شناختی آن است. توجه به این مسأله حقیقت و معنای واقعی متن ادبی را آشکار می نماید. برای دریافت حقیقت و معنای متن باید لایه های ژرف تر را مورد بررسی قرار دهیم. یکی از اصلی ترین جنبه های بررسی لایه های مزبور، آگاهی از بافت موقعیت ...
بیشتر
یکی از مهم ترین مسائلی که در واکاوی آثار ادبی به چشم می خورد، بررسی جنبه هایی از زبان با چشم اندازهای اجتماعی و نشانه شناختی آن است. توجه به این مسأله حقیقت و معنای واقعی متن ادبی را آشکار می نماید. برای دریافت حقیقت و معنای متن باید لایه های ژرف تر را مورد بررسی قرار دهیم. یکی از اصلی ترین جنبه های بررسی لایه های مزبور، آگاهی از بافت موقعیت زبانی متن ادبی است. در این بافت موقعیت زبانی، بررسی روابط درونی متن اهمیت می یابد. با بررسی روابط مزبور تحلیل مؤلفه های معنایی عاطفی در ساختار متن می تواند حقیقت معنای موردنظر را آشکار نماید. بر این اساس این پژوهش در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی رمان «عَلی خُطی مَجهول» اثر الخنساء عباس الشهاب را از منظر بافت موقعیت درون زبانی فرث و تحلیل مؤلفههای عاطفی مورد بررسی قرار دهد. اهمیت گزینش رمان عَلی خُطی مجهول در فحوای آن نهفته است. در این واکاوی ویژگی های مزبور ضرورت پژوهش حاضر را بر اساس بافت درون زبانی فرث در راستای تحلیل مؤلفه های عاطفی ایجاب می نماید. در این رمان ارتباط میان عناصر ساخت زبانی در درون نظام زبانی از طریق روابط هم نشینی و جانشینی و ویژگی های عنصر عاطفی مورد تحلیل قرار می گیرند. با مرور تحلیل مؤلفه های عاطفی «عنصر عاطفه» در روابط متن زبانیِ رمان مزبور چنین بر می آید که نویسنده در تلاش بوده تا با استفاده از کمترین الفاظ، معنای کانونی و حقیقی را به مخاطب انتقال دهد.
محمد دزفولی؛ علی صیادانی
دوره 3، شماره 7 ، خرداد 1391، ، صفحه 164-185
چکیده
بدونشک معنای هر واژهای در بستر واقعیت و فرهنگ زمان خود مشخص میشود و پویایی آن با گذر زمان پیش میرود. این قاعده ی سیر و تحول در واژهی فتوت نیز صدق میکند؛ در واقع، فتوت و جوانمردی نمودی از خصوصیات اخلاقی است که محیط سوزان و خشک عرب در وجود بادیه نشینان نهادینه کرده است. نمود اولیهی این واژه در شجاعت جلوهگر میشود ...
بیشتر
بدونشک معنای هر واژهای در بستر واقعیت و فرهنگ زمان خود مشخص میشود و پویایی آن با گذر زمان پیش میرود. این قاعده ی سیر و تحول در واژهی فتوت نیز صدق میکند؛ در واقع، فتوت و جوانمردی نمودی از خصوصیات اخلاقی است که محیط سوزان و خشک عرب در وجود بادیه نشینان نهادینه کرده است. نمود اولیهی این واژه در شجاعت جلوهگر میشود و عربها، فرد شجاع و دلیر را میستودند و بزرگ میشمردند و این امر همانطور که گفتیم مقتضای محیط زندگی عربها است و تعریف و تبیین معنای فتوت با توجه به محیط آنان صورت میگیرد. نمود دوم در صفت بخشش است؛ انسان بخشنده در نزد عربها از جایگاه والایی برخوردار است؛ زیرا قوام زندگی بیشتر ساکنان صحراء در زمان قحطی و خشک سالی است. علاوه بر این دو معنا، معانی دیگری نیز در طول زمان بر این واژه افزوده شد و به شکلی در آمد که حقیقتاً میشد واژهی جوانمرد را برای کسی که دارای آن ویژگی ها بود، اطلاق کرد؛ این ویژگیها عبارتند از: صبر و بردباری، وفای به وعده، حمایت از ضعیف.
از آنجایی که در دورهی جاهلی، بعضی از افراد نماد و تمثیل واژهای به شمار میآمدند؛ مانند حاتم در جود و بخشش، السموأل در وفاداری، عنتره در فتوت و شجاعت و عمروبن کلثوم در حمایت از حریم قوم؛ لذا در این نوشتار سعی برآن بوده تا با نگاهی تحلیلی و بررسی محتوایی دیوان عنتره، معنا و روح واژه ی فتوت و دلالت بیرونی آن تعیین گردد.
محمد حسن فوادیان؛ علی صیادانی
دوره 3، شماره 6 ، اسفند 1390، ، صفحه 147-166
چکیده
عبدالعزیز بن سرایا الحلّی ملقب به صفی الدین از شاعران بزرگ شیعی قرن هفتم است که در انواع قالب های شعری طبع آزمایی کرده است. از ویژگی های شعری او، روانی لفظ و زیبایی سبک است. او بعد از بوصیری، اولین کسی است که در بدیع شعر سروده وآن را در قالب یک فن در آورده است. حماسه های او شهرت بسیار دارد. علت کثرت اشعار حماسی در دیوان شاعر و شهرت آن، روحیهی ...
بیشتر
عبدالعزیز بن سرایا الحلّی ملقب به صفی الدین از شاعران بزرگ شیعی قرن هفتم است که در انواع قالب های شعری طبع آزمایی کرده است. از ویژگی های شعری او، روانی لفظ و زیبایی سبک است. او بعد از بوصیری، اولین کسی است که در بدیع شعر سروده وآن را در قالب یک فن در آورده است. حماسه های او شهرت بسیار دارد. علت کثرت اشعار حماسی در دیوان شاعر و شهرت آن، روحیهی جنگاوری وی و نیز مرگ مظلومانهی داییاش بوده است. محور اصلی این حماسه ها، فخر به خود و قومش است. وی در حماسه ها و فخریاتش سخت تحت تأثیر متنبی است و در سایر مضامین نیز از شاعران گذشته تقلید کرده است. میتوان گفت حماسه ها و فخریات شاعر از یکدیگر تفکیک ناپذیر است. شاعر در حماسه های خود از آیات و قصه های قرآنی بهره برده و تا حد زیادی مسائل مختلف جامعهی آن روزگار را در شعر خود به تصویر کشیده است. این مقاله به بررسی و کنکاش در بخشی از دیوان او یعنی حماسهها پرداختهاست